Vaccin và vấn đề sử dụng tại cộng đồng

Trong nhiều thập kỷ, quá trình sử dụng, theo dõi đánh giá có thể khẳng định vaccin là một trong những thành tựu y học vĩ đại nhất trong lĩnh vực y tế dự phòng. Nhân dịp đầu Xuân, phóng viên đã có buổi trò chuyện với BS. Nguyễn Thị Tường Vi - Giám đốc bộ phận vaccin, GlaxoSmithKline Việt Nam (GSK).

PV. Thưa bác sĩ, là người công tác trong ngành cung ứng vaccin hơn 15 năm qua, điều chị tâm đắc nhất với công việc này là gì?

BS. Nguyễn Thị Tường Vi: Làm việc lâu năm trong lĩnh vực này, tôi may mắn được “sát cánh” với các cán bộ y tế công tác trong ngành y tế dự phòng, là những người mà chúng tôi vẫn gọi là “những chiến sĩ thầm lặng”. Nói như vậy bởi công việc mà họ làm chính là thông qua việc chủng ngừa giúp mọi người bảo vệ điều quí giá nhất của mỗi người, đó chính là sức khoẻ, sự yên bình cho bản thân và gia đình, những giá trị mà đôi khi chúng ta không nhìn thấy được. Khi một liều vaccin được sử dụng, cũng có nghĩa là chúng tôi đã giúp một người phòng tránh được một căn bệnh và những biến chứng, hậu quả khôn lường có thể xảy ra. Khi nghĩ đến những giá trị to lớn mà chủng ngừa mang lại cho mỗi người, cho các gia đình và xã hội, tôi cảm thấy được động viên rất nhiều trong công việc mình đang làm và đó cũng chính là điều tôi tâm đắc nhất.

BS. Nguyễn Thị Tường Vi

Lợi ích của việc tiêm vaccin là phòng ngừa chủ động tối đa nguy cơ mắc bệnh đối với cơ thể. Vậy, xin bác sĩ có thể cho biết thêm về lợi ích của việc sử dụng vaccin tại cộng đồng ?

Trên thế giới hàng năm có khoảng trên 24 triệu người mắc các bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, nhiễm khuẩn hô hấp, lao, sởi, uốn ván, viêm gan, ho gà, bại liệt, bạch hầu, sốt xuất huyết… Nhờ có vaccin, mỗi năm hơn 3 triệu người đã được cứu sống và khoảng 750.000 trẻ thoát khỏi bệnh tật. Vì vậy có thể nói vaccin là một trong những thành tựu vĩ đại nhất của Y tế công cộng trong thế kỷ 20. Bên cạnh nước sạch, vaccin là biện pháp can thiệp hữu hiệu nhất làm giảm và phòng ngừa sự trở lại của các bệnh truyền nhiễm. Ví dụ điển hình cho lợi ích của việc tiêm chủng là đã “xoá sổ” được bệnh đậu mùa và giúp làm giảm đáng kể các bệnh bạch hầu, bại liệt, sởi… Tính đến nay đã có khoảng 27 bệnh đã có thể phòng ngừa nhờ vaccin.

Ngoài các loại vaccin dùng để tiêm phòng cho trẻ em trong Chương trình TCMRQG, xin bác sĩ có thể giới thiệu thêm một số loại vaccin khác để các bậc cha mẹ có thể lựa chọn phòng bệnh cho các thành viên trong gia đình?

Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia ở nước ta hiện nay đang tiêm phòng miễn phí 10 bệnh cho trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, một số loại vaccin cần thiết khác cho trẻ mà cha mẹ có thể chọn lựa thêm bao gồm vaccin ngừa tiêu chảy do rotavirus, vaccin phối hợp ngừa 6 bệnh có thành phần ho gà vô bào. Ngoài ra còn có các vaccin có thể sử dụng được cho cả trẻ em và người lớn như vaccin phối hợp ngừa sởi, quai bị, rubella, vaccin ngừa thuỷ đậu, vaccin ngừa cúm (đặc biệt cần thiết cho trẻ khi bắt đầu đi nhà trẻ và phụ nữ trong lứa tuổi mang thai). Gần đây còn có vaccin ngừa HPV gây ung thư cổ tử cung cho bé gái và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi. Tôi được biết Bộ Y tế sắp ban hành hướng dẫn về danh mục bệnh truyền nhiễm và các đối tượng sử dụng vaccin, sinh phẩm y tế. Điều này sẽ giúp cho các cán bộ y tế và người dân có thông tin đầy đủ hơn về những bệnh có thể tiêm phòng bằng vaccin.

Sản xuất vaccin trên dây chuyền hiện đại.

Được biết GlaxoSmithKline (GSK) là một trong những nhà sản xuất và cung cấp vaccin hàng đầu trên thế giới. Trong tương lai công ty có nghiên cứu sản xuất những vaccin  nào mới hay không?

Trong lĩnh vực vaccin, GSK là công ty đã nghiên cứu thành công 11 vaccin và đưa ra thị trường đầu tiên trên thế giới từ vaccin tái tổ hợp ngừa viêm gan B; vaccin ngừa thuỷ đậu, vaccin ngừa sởi, đến các loại vaccin phối hợp ngừa viêm gan A & B, vaccin phối hợp ngừa 5, 6 bệnh trong một mũi tiêm… Là công ty đi đầu trong việc nghiên cứu và sản xuất vaccin, ngoài những vaccin đã được cấp phép sử dụng trên toàn cầu và 9 loại vaccin cho Việt Nam (trong đó có những vaccin mới như vaccin ngừa tiêu chảy do rotavirus và vaccin ngừa HPV gây ung thư cổ tử cung), sắp tới chúng tôi hy vọng có thể sớm đưa vào sử dụng vaccin ngừa phế cầu. Bên cạnh đó, hiện nay chúng tôi cũng có 20 vaccin mới đang trong quá trình nghiên cứu lâm sàng, trong đó có vaccin phòng sốt xuất huyết, sốt rét, HIV…

Tôi cũng muốn chia sẻ thêm về việc sử dụng hệ thống chất bổ trợ tiên tiến trong sản xuất vaccin của GSK. Chất bổ trợ là thành phần quan trọng trong vaccin được bào chế để tạo ra đáp ứng miễn dịch đặc hiệu và vượt trội hơn, phù hợp cho từng loại bệnh và nhóm dân số khác nhau. Đơn cử như hệ bổ trợ AS04 trong thành phần vaccin ngừa HPV gây ung thư cổ tử cung giúp người được chủng ngừa tạo kháng thể cao và bền vững qua nhiều năm.  GSK là công ty tiên phong trong việc nghiên cứu và ứng dụng những chất bổ trợ cải tiến này, tạo nên sự khác biệt trong đáp ứng miễn dịch cho các vaccin.

Một số vaccin tiêm chủng tự chọn giá còn khá cao so với thu nhập của đa số người dân Việt Nam. Vậy xin bác sĩ cho biết, công ty có kế hoạch gì để vaccin được sử dụng rộng rãi hơn?

Trong những năm gần đây theo định hướng của tập đoàn, GSK đã áp dụng chính sách giá ưu đãi đặc biệt cho các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam với mong muốn vaccin của GSK có thể đến được với nhiều người dân hơn. Điển hình là khi giới thiệu vaccin phòng HPV gây ung thư cổ tử cun g tại Việt Nam, GSK áp dụng một chính sách giá đặc biệt cho thị trường này với giá thấp nhất trên thế giới và chỉ bằng một phần ba giá vaccin tương tự đang sử dụng ở các nước lân cận. Đây là một nỗ lực đặc biệt của GSK Việt Nam nhằm giúp nhiều phụ nữ Việt Nam có điều kiện tiếp cận với vaccin tiên tiến này để phòng ngừa ung thư cổ tử cung cho chính mình và cho những người thân. Chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét để áp dụng chính sách này cho các vaccin khác của GSK.

Bên cạnh đó, GSK cam kết luôn đồng hành cùng Chính phủ, Bộ Y tế Việt Nam trong công cuộc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Vì vậy hợp tác sản xuất vaccin tại Việt Nam luôn là ưu tiên hàng đầu của công ty chúng tôi. Chúng tôi cũng đang tiến hành những thủ tục và công tác chuẩn bị cần thiết với các đối tác trong nước. Hy vọng trong thời gian sớm nhất những thỏa thuận hợp tác sẽ được ký kết.

Xin chân thành cảm ơn bác sĩ ! Ánh Minh (thực hiện)

Bài viết: Vaccin và vấn đề sử dụng tại cộng đồng (https://www.meo.vn/vaccin-va-van-de-su-dung-tai-cong-dong.html) được biên tập bởi công sức của BTV Mẹo vặt hay (https://www.meo.vn). Vui lòng liên kết tới web của chúng tôi khi tái sử dụng thông tin. Chân thành cảm ơn.