Thương nhớ ớt

Trong tờ khai nhập cư vào Úc của một ông bạn đồng nghiệp có đánh dấu check vào ô đại khái hỏi có mang thực phẩm theo không? Vì ông bạn có mang theo mấy trái ớt. Không khai sao được khi bước xuống phi trường đã thấy treo đầy những tấm bảng mang dòng chữ: “Declare or beware!” Và, ớt nằm trong bảng cấm mang vào Úc nên cuối cùng mấy trái ớt của ông bạn đồng nghiệp phải ngậm ngùi chia tay với người chủ của chúng và nằm lại nơi bàn hải quan Úc.

Cá ngộ chưng xì dầu của một quán ăn người Hoa bên bờ sông Yarra. Ảnh: Ngữ Yên

Một ông bạn khác kể: lần trước đi Nouvelle Calédonie (Tân Đảo) có mang theo ớt, quá cảnh Úc, không khai nhưng chẳng bị làm sao cả, và cuối cùng đến Tân Đảo, nhưng hổng dè dân ở đấy người ta bê tất tần tật những thứ ở Việt Nam sang trồng, kể cả sầu riêng.

Chuyến bay TG465 của hãng Thai Airways đưa chúng tôi từ Bangkok đi Melbourne kéo dài gần chín tiếng rưỡi đồng hồ – qua khoảng đường dài 7.316km – từ khoảng 1 giờ sáng đến 10 giờ 30 sáng giờ Bangkok/Sài Gòn và là 14 giờ 30 giờ địa phương ở Melbourne. Đã quá giờ bữa ăn trưa, nên xe buýt đưa đón chạy thẳng từ phi trường đến tiệm cơm.

Bữa ăn trưa đầu tiên tại cố đô Melbourne của xứ Kangaroo là trong một quán ăn Ba Tàu bên bờ sông Yarra.

Melbourne là thủ phủ bang Victoria – một California của nước Úc – nằm trên một đoạn hạ lưu con sông này, được thành lập năm 1835, đến 1851 xảy ra cơn sốt vàng ở Victoria sau khi Louis Michel phát hiện vàng lần đầu tiên ở một nhánh của sông Yarra, tại Warrandyte – bây giờ thuộc ngoại ô Melbourne – trong rặng núi Anderson.

Cách đây khoảng 30.000 năm, vùng ven sông này ở đoạn xây dựng thành phố Melbourne hiện nay, đã có những tộc người Wurundjeri sinh sống. Họ gọi tên con sông là Birrarung, nghĩa là dòng chảy bất tận. Một tên khác của nó là Birrarung Marr, nghĩa là dòng sông sương mù. Khi người châu Âu tới, sông mới được John Helder Wedge, một trong những sáng lập viên công ty Cảng Philip đặt tên là Yarra Yarra, do ông hiểu nhầm đó là tên mà người dân bản địa đặt cho nó. Lần đầu tiên khi tiếp cận với thổ dân Wurunderi vào năm 1835, John Wedge có ghi lại:

“Khi vừa đến bờ sông, hai người dân bản địa đi cùng tôi chỉ vào dòng sông và la lên “Yarra”, “Yarra”, lúc đó tôi ngỡ rằng đó là tên con sông. Nhưng về sau tôi mới hay các từ ấy họ dùng để chỉ một thác nước, một dòng nước, nên họ cũng gọi một cái thác nước nhỏ ở sông Werribee là Yarra, khi chúng tôi vượt sông này trên đường trở về thị trấn duyên hải Indented Head (trên bán đảo Bellarine, phía đông Geelong, bang Victoria – NV).

Từ trong nhà hàng nhìn ra dòng sông, có thể thấy một con tàu cũ nằm trong bến cũ như một tượng đài và những con đường sắt chạy dọc theo sông.

Bữa ăn đầu tiên trên đất Úc hôm đó, ngay lập tức có người nổi cơn thèm ớt không nhịn được, gọi người chạy bàn: “Excuseme, red chilli, please!” Một chén tương ớt nhỏ được đem ra. Thất vọng. Cơn thèm ớt lây lan sang hai phần ba số người đi trong đoàn, trừ mấy người Bắc. Rồi phải gọi lại: “Fresh red chilli, please!” Một dĩa nhỏ ớt xắt được dọn ra. Mười mấy con mắt sáng rỡ.

Chỉ mới ngày đầu, trên đất khách mà những cái lưỡi bảo thủ đã không nguôi thương nhớ ớt.

Bữa ăn kiểu Quảng Đông phong lưu toàn dầu mỡ – tôm lột xào cải thìa, đậu hũ xào, sườn heo ram lăn bột, gà quay – hôm đó có một món cá chưng xì dầu, ít dầu mỡ hơn cả. Chưng xì dầu thì quen lắm, nhưng cá thì lạ. Bèn:

Hỏi tên rằng biển xanh dâu
Hỏi quê rằng mộng ban đầu đã xa.
(Bùi Giáng)

– Đó là con cá ngộ.
– Tại sao gọi là cá ngộ?
– Vì mình nó một bên đen, bên trắng.

Cá ngộ là halibut, một loại cá dẹp như cá lưỡi trâu ở biển Thái Bình Dương Việt Nam, nhưng thịt dày hơn và ngon hơn. Và dường như không có bữa ăn nào ở Melbourne thiếu con cá này, ngoài chưng xì dầu, người ta còn chiên giòn. Thịt cá hơi dai, ngọt, có lẽ vì cá tươi, mới bắt.

Nhưng quán ăn Ba Tàu không có nước mắm, nên những trái ớt không cay mấy bữa hôm ấy lạc lõng, không đúng là ớt, vì nó không đi với ông chồng nước mắm của mình.

Phải đến buổi chiều, trong cái quán Saigon Inn trên một con đường nhỏ ở khu trung tâm Melbourne, cách đường Flinders – nhà ga Flinders – mười lăm phút đi bộ, chúng tôi mới tái ngộ nước mắm vừa xa chưa đầy một ngày đã thấy nhớ.

Và ớt chỉ là ớt khi nó nằm trong lòng nước mắm.

Meo.vn (Theo SGTT)

Bài viết: Thương nhớ ớt (https://www.meo.vn/thuong-nho-ot.html) được biên tập bởi công sức của BTV Mẹo vặt hay (https://www.meo.vn). Vui lòng liên kết tới web của chúng tôi khi tái sử dụng thông tin. Chân thành cảm ơn.