Lưu trữ cho từ khóa: testosteron

Hội Chứng Bàn Tay Khai và biểu hiện của Phì Đại Tuyến Nhiếp Hộ.

Tuyến tiền liệt (TTL) là một tổ chức nhỏ bao quanh niệu đạo, nặng khoảng 15 – 20gr, nằm ở đáy bàng quang, phía sau xương mu và trước trực tràng.

Chức năng chính là sản xuất ra chất dịch – làm môi trường vận chuyển tinh trùng và tạo thành tinh dịch. TLT chỉ có ở nam giới. Tuyến thường phát triển ở tuổi dậy thì, đến khoảng 20-25 tuổi thì bắt đầu ổn định.  Tuy nhiên, đến sau 40 tuổi, TTL thường có khuynh hướng phát triển bất thường, được gọi là phì đại lành tính TTL.

Mang danh là TUYẾN nhưng nó không tiết ra kích thích tố như các tuyến khác, góp phần quan trọng vào sự nối dõi tông đường và cảm xúc giới tính.

Tuyến cung cấp một ít chất lỏng kiềm tính để cùng túi tinh sản xuất tinh dịch. Chức năng này lại chịu sự chi phối của kích thích tố testosteron và kích thước lớn nhỏ của nhiếp tuyến cũng lại do kích thích tố này quyết định một phần nào.

Sự phát triển của tiền liệt tuyến: Ở tuổi thiếu niên, nhiếp tuyến bé tý xíu, rồi dưới ảnh hưởng của kích thích tố nam, nó lớn dần lên bằng đầu ngón tay. Từ tuổi 20 đến 40, tuyến giữ nguyên kích thước nhưng đến tuổi ngoài 45 thì 15% tuyến to lên. Khi đạt tới tuổi 65 trở lên thì 60% người cao tuổi cánh mày râu đều có nhiếp tuyến lớn bằng trái quýt.

Các triệu chứng thường thấy gồm có:

Bất chợt có một thôi thúc cấp bách muốn đi vệ sinh mà ta không kiểm soát, kiềm chế được. Lý do là bàng quang bị căng đầy nước tiểu. Mà khi muốn thì không chịu ra ngay, nếu có ra thì nhỏ giọt, ngắt quãng vì “giao thông hào” quá hẹp. Khi tiểu xong rồi vần thấy khó chịu, muốn đi thêm. Đôi khi thấy nước tiểu màu hồng vì vỡ huyết quản và bội nhiễm đường niệu

Hội chứng tắc nghẽn đường tiểu: Đi tiểu không hết, vẫn còn nước tiểu ứ đọng trong bàng quang, phải gắng sức rặn, tiểu ngắt quãng, tia nước tiểu yếu, thậm chí không thành tia, tiểu chỉ nhỏ giọt (người ta thường hay ví người bị u xơ TTL là “tiểu ướt mũi giày” là do nước tiểu nhỏ giọt xuống mũi giày hay hội chứng bàn tay khai) hoặc tiểu bị tắc xong lại tiểu tiếp, đi tiểu rất lâu… và nặng hơn có thể bị bí tiểu hoàn toàn. Những dấu hiệu trên chính là biểu hiện của hội chứng kích thích và hội chứng tắc nghẽn.

Có nhiều dược phẩm làm nhiếp tuyến teo ( Proscar) hoặc làm thư dãn cơ thịt ở vùng xương chậu (Hytrin), khiến tiểu tiện được thông. Thảo mộc Saw Palmetto cũng được giới Y học sử dụng áp dụng với nhiều hứa hẹn tốt.

Saw Palmetto được chiết xuất từ cây cọ lùn, Bắc Mỹ giúp làm giảm bớt tình trạng tắc nghẽn niệu đạo do phì đại TTL.  Sau khi sử dụng Saw Palmetto, hình ảnh TTL qua siêu âm cho thấy độ dày biểu mô tiền liệt tuyến giảm, số nốt giảm, các ổ khuyết trong khoang tuyến nang tăng lên. Điều này chứng tỏ Saw Palmetto có tác dụng ức chế phì đại tiền liệt tuyến rõ rệt. Saw Palmetto có thể giảm độ hấp thụ testosterone, nhờ đó mà có tác dụng ức chế tổng hợp protein của tế bào tổ chức này.

Y học cũng khuyên không nên ăn thực phẩm có nhiều gia vị cay, cữ uống rượu, giảm tiêu thụ cholesterol, vì họ e rằng những chất này kích thích khiến tuyến sưng to hơn.

Ngoài ra nên ăn nhiều rau trái, vận động cơ thể, đừng ngồi quá lâu cũng như  “ sinh hoạt” thường hơn để ống dẫn tinh khỏi nghẹt.

Phẫu thuật chỉ áp dụng khi khối u có kích thước lớn và các biện pháp điều trị ngoại khoa thất bại.

Viên nang Saw palmetto, xuất xứ Mỹ, giúp phòng ngừa và hỗ trợ bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt, chỉ dùng cho Nam giới trung và cao niên

Theo 24h.com

Thuốc tránh thai làm giảm ham muốn ở phụ nữ

Việc sử dụng một số loại thuốc trong đó có thuốc tránh thai có thể làm giảm ham muốn tình dục ở người phụ nữ.

Trên thực tế, theo nghiên cứu có khoảng  20- 40 % phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai bị giảm nhu cầu sinh hoạt tình dục.

Nhu cầu tình dục liên quan testosteron có trong máu. Testosteron có trong hóc môn nam nhưng trên thực tế nó vẫn tồn tại trong hóc môn của nữ giới nhưng với tỉ lệ thấp hơn, nó là tác nhân quan trọng đối với đời sống tình dục của người phụ nữ.

Trong khi đó, thuốc tránh thai lại làm giảm testosteron trong máu. Một số loại thuốc tránh thai làm giảm việc sản xuất testosteron tới 50% trong buồng trứng.

Ngoài ra, trên thị trường có một số loại thuốc trị trứng cá và rụng lông có tác dụng phụ chống testosteron.

Như vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trong việc sử dụng thuốc trong đó có thuốc tránh thai cho phù hợp và có thể lựa chọn hình thức tránh thai khác.

Minh Ngọc

Theo Santé/ Tiền Phong

10 lời khuyên thú vị giúp bạn trẻ lâu

Sống khỏe, sống lâu… là điều bạn hoàn toàn có thể đạt được. Một trong các bí quyết là hãy "yêu" nhiều hơn, hoặc thường xuyên hiến máu.

10 lời khuyên dưới đây sẽ giúp các bạn cải thiện cuộc sống của mình.

Luôn lạc quan

Hãy xem xét cuộc sống trên những khía cạnh tốt đẹp của nó. Những người lạc quan có bộ xương tốt hơn và nguy cơ đột tử thấp hơn những người bi quan. Niềm vui và sự lạc quan còn làm tăng số lượng và hiệu quả làm việc của các tế bào miễn dịch - vũ khí lợi nhất của cơ thể để chống lại bệnh tật.

Giữ tóc không sớm bạc

Hãy học cách thư giãn, đừng tự làm bạc tóc của mình! Trong một nghiên cứu tiến hành trên những người sống lâu ở Mỹ, người ta phát hiện ra rằng phần lớn trong số họ có khả năng kiểm soát cảm xúc của mình một cách tự nhiên. Họ không nóng giận, lo lắng khi không cần thiết. Chính vì thế, hãy hạn chế căng thẳng trong cuộc sống.

“Yêu” nhiều hơn

Những người có quan hệ tình dục ít hơn một lần mỗi tháng có nguy cơ tử vong cao gấp đôi những người quan hệ hai lần  mỗi tuần. Điều quan trọng nhất là số lần bạn đạt tới cực khoái.

Sau những giờ làm việc căng thẳng, thư giãn là liều thuốc giúp bạn trẻ lâu. Ảnh: Như Ý.

Ra ngoài thường xuyên hơn

Hãy chăm ra ngoài để gặp gỡ bạn bè và thư giãn. Hoạt động xã hội và các mối quan hệ giúp cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Trên thực tế, những ai có hoạt động xã hội nhiều thường là những người ít hút thuốc, ăn uống tốt hơn, tập luyện thể thao đều đặn hơn và hiểu rõ hơn về các vấn đề của họ.

Chăm sóc răng

Sâu răng, viêm lợi và các vấn đề răng miệng khác, do bộ răng không được hoặc ít được chăm sóc, sẽ có thể gây ra các vấn đề nhiên trọng về tim mạch.

Khởi động bộ não

Giống như cơ thể của bạn, não cũng cần phải được tập luyện. Việc kéo dài cuộc sống cũng phụ thuộc vào các hoạt động tinh thần. Hãy liên tục học hỏi cái mới để tăng cường trí nhớ và tránh lú lẫn.

Đi khám định kỳ

Phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh. Đa số các bệnh do lão hóa gây ra có thể được chữa trị nếu được phát hiện sớm. Vì vậy, hãy lên kế hoạch đi khám định kỳ để nắm chắc về tình trạng sức khỏe của mình.

Khi xã hội phát triển, tuổi thọ con người được tăng lên. Nhưng ở nhiều nước, tuổi thọ của đàn ông lại thấp hơn khá nhiều so với tuổi thọ của phụ nữ. Dưới đây sẽ là 3 lời khuyên dành riêng cho các quý ông để có thể cải thiện cuộc sống của mình.

Hãy kết hôn

Những người đàn ông có gia đình có cuộc sống tốt hơn cả về mặt chất lượng lẫn tuổi thọ so với những người đàn ông độc thân. Lý do là những người đàn ông đã kết hôn có những bữa ăn cân bằng, giờ giấc điều độ, không khí gia đình ấm ấp và gần gũi, được chăm sóc, ít phụ thuộc vào rượu vào thuốc lá. Điều đó làm cho họ sống lâu và hạnh phúc hơn rất nhiều.

Hãy tham gia hiến máu

Hiến máu không chỉ là một nghĩa cử cao đẹp, có thể giúp cứu sống người khác, mà bạn còn có thể tự cứu chính mình. Ở đàn ông, việc hiến máu giúp giảm bớt sự quá tải sắt - một trong những nguyên nhân gây ra bệnh lý ở phái mạnh, trong đó có Parkinson.

Kiểm tra nội tiết tố

Từ 15 đến 24 tuổi, mức testosteron của bạn là cao nhất. Loại hormon này “chịu trách nhiệm” chính về những hành vi khiêu khích, hung hăng, bạo lực. Những cái chết ở độ tuổi này cũng thường rơi vào nam gjới (cao gấp ba lần so với nữ giới) vì những lý do như tai nạn giao thông, giết người và tự sát. Bởi vậy, hãy chắc chắn rằng bạn kiểm soát được mức testosteron trong cơ thể.

Sung mãn nhờ sống lành mạnh!

Bấm xem ảnh ở cửa sổ mớiĐối với phụ nữ, mãn kinh là hiện tượng sinh lý bình thường khi thời kỳ kinh nguyệt chấm dứt. Còn với nam giới thì hiện tượng này khá phức tạp, khó phát hiện và nếu muốn xác định nó phải làm xét nghiệm để kiểm tra nồng độ testosteron.  

Hầu hết quý ông cho rằng sức khỏe và sự dẻo dai trong quan hệ vợ chồng của mình là... vô tận. Thế nhưng đến một ngày, tự dưng 'cậu nhỏ' không lớn được nữa, mức độ 'yêu' cũng giảm dần, sự mệt mỏi, cáu gắt vô cớ cũng xuất hiện...

Đối với phụ nữ, mãn kinh là hiện tượng sinh lý bình thường khi thời kỳ kinh nguyệt chấm dứt. Còn với nam giới thì hiện tượng này khá phức tạp, khó phát hiện và nếu muốn xác định nó phải làm xét nghiệm để kiểm tra nồng độ testosteron.  

Thực tế, mức testosteron ở nam giới sẽ giảm dần theo tuổi nhưng hầu hết họ lại không mấy quan tâm đến sự giảm sút đó khiến họ gặp nhiều rắc rối.  

Thường ở tuổi trên 45, đàn ông có biểu hiện 'mãn dục' đó là: cơ thể cảm thấy mệt mỏi, có cảm giác chán nản trong chuyện chăn gối, giảm sức lực và trí nhớ, cậu nhỏ mất khả năng cương cứng...  

Bạn nên lưu ý rằng testosteron giảm không chỉ là biểu hiện của suy giảm tình dục mà các bệnh lý về tim mạch, tiểu đường, trầm cảm, loãng xương cũng sẽ xuất hiện và trở nên trầm trọng hơn nếu như chúng ta không phát hiện kịp thời và điều trị sớm.

Vậy làm thế nào để tránh được hiện tượng mãn dục này? Nếu nồng độ hormon sinh dục nam bị giảm sút, liệu pháp thay thế testosteron sẽ được áp dụng.  

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và cho rằng, việc thay thế testosteron ở những người đàn ông có lượng hormon này thấp sẽ cải thiện được sinh lực và làm tăng khả năng tình dục của họ đồng thời làm giảm mệt mỏi.  

Thế nhưng chưa ai khẳng định được rằng liệu có những tác dụng phụ nguy hiểm hay không? Bởi vì việc tăng hormon nam khiến các khối u tuyến tiền liệt phát triển nhanh hơn mà nam giới lại hay bị u tuyến tiền liệt.  

Vì thế, có một cuộc sống lành mạnh cùng với chế độ sinh hoạt khoa học sẽ giúp quý ông sung mãn trong chuyện gối chăn và hạn chế hiện tượng 'mãn dục' đến sớm.

Theo SK&ĐS

“Chuyện ấy” của U60

Tuổi già báo hiệu khi sinh lý bắt đầu yếu. Nhịp độ 'gần gũi' thưa dần và đôi khi cũng cố gắng làm vui lòng bà vợ theo định kỳ mà trong lòng không thật hứng khởi. Những lúc đó, nếu bà xã mệt mỏi gạt ra không chịu thì trong lòng lại mừng húm vì có cớ để thoát 'bổn phận sự' mà không áy náy.

Mỏi gối, chồn chân...

Bực nhất là khi đang hăng bầu máu nóng, sắp xáp chiến mà bà vợ cứ cằn nhằn, thủ thỉ chuyện cơm áo gạo tiền, thế là cái 'thằng già' nó xìu xuống như cọng bún thiu. Các nhà tình dục học cho rằng trong 'chuyện ấy' yếu tố tâm lý rất quan trọng nhưng U-60 (Under 60 chỉ tuổi từ 51 đến 59) là bước ngoặt của đàn ông, nó báo hiệu sự xuống dốc chầm chậm, anh nào có thêm bệnh tật thì nó xuống dốc như xe không có thắng...  

Bấm xem ảnh ở cửa sổ mới

Ảnh minh họa

Không leo đồi, lội suối nhưng con người sinh học là vậy, nó điều khiển mình, đôi khi 'mỏi gối chồn chân, hết muốn trèo'. Thật ra ngay từ tuổi 50 trở đi các tế bào của tinh hoàn bắt đầu thoái hóa, nó được thay thế bằng các sợi collagen, lượng testosteron giảm dần kéo theo ham muốn tình dục giảm xuống. Nhịp độ giao hợp thưa dần chứ  không như thời U-40.

Có người than phiền rằng 'súng' dường như ngắn lại. Cũng chả đến mức đang từ 'đại bác' biến thành 'súng lục' nhưng các cơ trơn bao quanh mạch máu của 'súng ống' dưới tác dụng của adrenalin cứ co lại làm cho 'thằng nhỏ' như bé đi là điều có thật. Phản ứng của các anh là không chấp, tìm cách biện minh hoặc né tránh...

Nỗi 'uất hận trong lòng già'

Cưới vợ, tạo dựng một gia đình, xiềng xích vợ con cột chặt người đàn ông vào hai chữ 'trách nhiệm'. Khi con tốt nghiệp đại học hoặc có công việc ổn định thì người đàn ông tóc đã 'muối nhiều hơn tiêu'. Những tưởng  giờ đây được hưởng thú vui tuổi xế chiều thì 'cơ quan chủ quản' lại bắt đầu làm bộ làm tịch. Có lúc rõ là sung mãn, lúc 'hắn' cứ như kẻ ốm nghén, lừ đừ, lờ đờ.

Các nhà tình dục học đưa ra mớ lý thuyết của sự lão hóa và 'thằng nhỏ' cũng bắt đầu lên lão mất tiêu rồi. Tiếc hùi hụi! U-60 hay 'hoài trẻ' - nói 'hoài cổ' thì e là không hợp. Lúc ấy sức lực tràn trề, giờ giấc chả là 'cái đinh' gì, lúc nào cũng muốn được 'vào cuộc và những giây phút gay cấn thế này, dù sét nổ trên đầu, súng gí bên tai hay động đất, sóng thần cũng không nghe, không biết!

Tiếc nuối nên có ông tim đến mấy em 'non tơ' để được gọi bằng 'Anh ơi', 'Cưng ơi' mà tưởng là tình yêu đích thực. Đàn ông cuối đời hay mắc sai lầm là thế!

Chạy đua với thời gian, sống gấp một tý để cảm thấy khí phách đàn ông còn nguyên đó nhưng ít lâu sau thì sụm. Nhiều người đã tan nát một gia đình vì cái lý do đơn giản ấy.

Phục hồi bản lãnh?

Có người mách bảo nên sử dụng 'viên thuốc thần kỳ' để vợ chồng lại có dịp vui như thuở 30. Thật ra thuốc nào chả là con dao hai lưỡi, uống vô 'tình hình cu-ba' căng ngay, nhỏm dậy 'trả bài' dũng mãnh như thời trai trẻ, rồi sau đó bị thuốc điều khiển mình như ma túy. Chẳng may anh nào bị bệnh tim, ráng mua một viên rồi 'thượng mã phong'.

Kinh nghiệm chốn 'nhậu trường' dạy rằng. Lỡ ngoài đường có ai hỏi tuổi cũng nên khai thêm chừng chục tuổi. Lúc đó, bạn bè suýt xoa: giữ sao mà trẻ trung được vậy? Mình phải cười cười, nổ rằng làm theo sách vở ông bà xưa 'đêm bảy ngày ba'... Có khí huyết lưu thông, điều hòa, cơ thể mới lâu bị lão hóa. Nhưng già rồi, U60 mà ham nhậu lại mắc thêm tật mau quên bởi các tế bào não bị say xỉn thường xuyên dễ dẫn đến lú lẫn.

Trong một cuộc nhậu vui với bạn bè cùng lứa U-60, có người chứng tỏ mình đọc sách báo nói theo nghiên cứu của đại học Rockefeller thì có 3 điều để người cao tuổi sống lâu và ít bệnh là: 1, bằng một nửa bữa ăn bây giờ; 2. Tập thể dục thường xuyên; 3. Tình dục đều đều...

Hai cái trên ông nào cũng nhận là đúng, song cái khoản 'đều đều' hơi khó theo.

Vấn đề là có còn làm được hay không. Ở đây chất lượng quan trọng hơn số lượng. Cái bà bác sĩ nhà mình hay viết về tình dục đã nhắc: ăn thua là kỹ thuật làm bàn, thắng cho ra thắng chứ đá nửa vời chỉ tổ bị từ chê đến...gét!

Tuổi già thường hay mất ngủ, song đừng uống thuốc ngủ. Đại kỵ đó! lạm dụng thuốc ngủ dễ gây hại thần kinh. Cũng đừng nhắm mắt mà đếm từ 1,2,3 vừa khó ngủ vừa đếm mệt lắm, mà nếu có đếm hãy đếm số người tình cũ. Đếm số người tình cũ, nhớ lại những cảm giác 'bốc khói' hay 'tóe lửa' để tự ru mình vào trong mộng nhưng nhớ đừng dại gọi tên bởi 'nhà quản lý' vẫn đang nằm sát bên. Các nhà tâm lý học tổng kết rằng: những kinh nghiệm thân ái này nhắc nhở trong tiềm thức khiến dễ ngủ hơn.

Hạnh phúc đơn giản lắm

Vợ chồng già, nghiền cái hơi của nhau hơn chuyện vật lộn trên giường. Lại nữa, cuộc sống còn nhiều khê, khó khăn nhiều đêm bà vợ 'tám' đủ chuyện. Khi đó phải tỏ ra mình có học chứ 'nhẫn' và có sự rộng lượng, hãy tỏ vẻ lắng nghe bà trách móc, thở than. Nếu bà ấy ngừng nói thì nên hỏi rằng em có gì cần nói thêm, tâm tình thêm? rằng hãy nói cho hết đi, anh còn nghe đây...

Nói về hạnh phúc thì không thể cân đong, đo đếm, có người nói hạnh phúc rất đơn giản, sống chính là đem lại niềm hạnh phúc cho người khác. Cũng có người nói vui (song rất kiêu hãnh) đó là cảm thấy mình giàu có hơn ông, bà hàng xóm. Lại có người nói hạnh phúc là sự sung sướng mà muốn sướng thì phải còn... sung...

Giữ cho cuộc sống an lành, có vợ có chồng, con cái thành đạt đó chính là hạnh phúc hay các cụ thường bảo là nhà có phúc'. Mỗi mùa đông qua nên chăng các ông có 'bản tổng kết' trong đầu để làm sao của đời và tuổi của xuân không bao giờ khô héo...

Theo TTO

Đã có thuốc tránh thai cho đàn ông

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Edinburgh (Anh) đã chế ra một loại thuộc tránh thai mới dành cho đàn ông, mở ra triển vọng giải phóng phụ nữ khỏi gánh nặng kế hoạch hóa gia đình.

Theo trang Daily Bhaska, một loại vắc-xin phòng tránh thai cho nam giới, do các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Edinburgh phát triển, đã được chứng minh thành công trong việc ngăn ngừa việc mang bầu ngoài ý muốn trong một cuộc thử nghiệm của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Cuộc thử nghiệm do WHO đứng ra tổ chức quy tụ 200 cặp vợ chồng khắp thế giới. Trong đó, các nhà nghiên cứu đã sử dụng kết hợp hai hoóc môn testosteron và progesteron, làm giảm đáng kể lượng tinh trùng trong tinh dịch ở người đàn ông.

Sau cuộc thử nghiệm thành công 100% ở Scotland, các nhà khoa học thuộc Đại học Edinburgh hy vọng thuốc của họ có thể trở thành một lựa chọn phòng tránh thai mới, giúp nam giới chia sẻ nhiều hơn gánh nặng kế hoạch hóa gia đình với bạn đời của mình.

"Các kết quả thu được rất đáng khích lệ và mọi việc đều tiến triển tốt", giáo sư Richard Anderson - một thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.

Các nhà nghiên cứu khẳng định, kỹ thuật tiêm thuốc phòng tránh thái mới có thể làm giảm lượng tinh trùng ở đàn ông từ mức trên 20 triệu tinh trùng/ml tinh dịch xuống bằng 0. Trong khi đó, nam giới sẽ không thể khiến bạn tình mang bầu nếu có lượng tinh trùng thấp hơn ngưỡng 1 triệu/ml. Loại thuốc mới được quảng cáo là có khả năng phòng tránh thai tốt hơn cả bao cao su và có tỉ lệ thành công tương tự như thuốc ngừa thai dành cho phụ nữ.

Theo nhóm nghiên cứu, để đạt hiệu quả tốt nhất, cứ hai tháng, các quý ông cần được tiêm loại thuốc tránh thai mới một lần.

Chữa đau đầu, dễ hay khó?

Theo bản tin mới đây của tạp chí Natur & Medizin ở CHLB Đức, thuốc đứng hàng thứ 3 trong danh sách 10 loại thuốc bán chạy nhất trong năm 2010 là thuốc trị đau đầu, chỉ sau thuốc đau khớp và thuốc an thần. Ở nước ta chắc cũng không khác bao nhiêu.


Điều này dễ hiểu vì trong cuộc sống hiện nay, cho dù không bệnh thì cũng mấy ai tránh khỏi đau đầu. Nhất là sau những dịp Tết nhất đầy những lo toan và liên tục tiệc tùng, thức khuya.

Vấn đề đáng nói là ở chỗ không ít hơn 2/3 số người mua thuốc trị đau đầu nhưng không màng đến nguyên nhân, nghĩa là mua và uống thuốc đau đầu gần như theo phản xạ. Đó cũng là lý do khiến số khách hàng tiềm năng chỉ tăng chứ không giảm.

Những sai lầm nói trên đưa đến nhiều hệ quả đã được chứng minh sau khi dùng thuốc nhức đầu là khuynh hướng trầm uất, tai biến mạch máu não… và cũng không kém phần nguy hiểm nữa là tình trạng lệ thuộc thuốc khiến nạn nhân sau đó càng dễ đau đầu hơn khi thiếu thuốc.

Câu hỏi đặt ra là tại sao lại có lắm khách hàng mua thuốc đau đầu đến thế? Đáp án đã được các nhà nghiên cứu ở Hoa Kỳ phát hiện qua công trình thống kê kéo dài mấy năm qua với gần một chục ngàn đối tượng. Theo đó, người này dễ đau đầu hơn người khác là vì một trong số các lý do sau đây:

- Huyết áp dao động thường xuyên trong ngày, lúc thấp, lúc cao khiến mạch máu trên đầu lúc co, lúc dãn, như thường gặp ở phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh.

- Rối loạn kinh nguyệt theo kiểu trễ kinh cộng thêm đau bụng kinh dữ dội ở các cô gái trẻ có huyết áp quá thấp. Đừng chủ quan xem đó là chuyện bình thường.

- Người thiếu giấc ngủ trưa hoặc mất ngủ dưới dạng giật mình lúc 1 giờ hoặc 2 giờ sáng rồi thao thức đến sáng.

- Người uống nước không đủ trong giờ làm việc nên máu đậm đặc hơn bình thường.

- Đối tượng dị ứng với thực phẩm nhưng không biết nên không điều trị đến nơi đến chốn.

- Người có bệnh trong vùng tai, mũi, họng, răng, miệng… nhưng lơ là với việc điều trị.

- Người phải sinh hoạt hoặc trong môi trường thay đổi thái quá về nhiệt độ, quá ồn ào hoặc là cả hai.

- Đàn ông thiếu trầm trọng nội tiết tố testosteron trong giai đoạn mãn dục nam.

- Người tham gia hoạt động thể dục thể thao quá đến độ mệt lả.

- Người không tránh được cuộc sống nghề nghiệp căng thẳng, quá nô lệ với thành quả của công việc cho dù bất khả thi.

- Đối tượng không thể tắt điện thoại trong giờ nghỉ.

- Người không ưu tiên cho các phương pháp thư giãn  để không cần dùng thuốc mỗi khi căng thẳng.

- Đối tượng hay lạm dụng thuốc an thần mỗi khi khó ngủ.

Nhưng biết là một chuyện, giải quyết được hay không với các lý do nói trên là chuyện khác. Có khi với người này là chuyện quá dễ nhưng với người khác lại… bó tay.

Liệu pháp khắc phục chứng lãnh cảm

Lãnh cảm là lạnh nhạt, không thoải mái, không ham muốn, không dậy dục, không đạt đỉnh cực khoái. Đó là tình trạng bệnh lý làm giảm chất lượng cuộc sống. Đây cũng là lý do thầm kín, tạo ra sự không thoải mái, bất hoà, ly hôn, ngoại tình, xáo trộn đời sống gia đình.

Khi bị lãnh cảm, việc dùng thuốc hỗ trợ là cần thiết. Tuy nhiên, cần đi khám để được dùng đúng thuốc, đúng cách, tránh tự ý dùng thuốc kẻo bệnh không khỏi lại mang thêm tật.

Nguyên nhân thực thể: Bộ phận sinh dục bị bệnh hay biến đổi gây đau đớn, giảm cảm xúc (polýp cổ tử cung, bướu, viêm  âm đạo, huyết trắng, tiểu đường, khô âm đạo).

- Nguyên nhân tâm lý: Do bị một chấn động nào đó (như bị lạm dụng) sinh ra quan niệm sai trái, ghê sợ sự tiếp xúc thân xác. Do không thích, ác cảm với bạn tình. Do căng thẳng về đời sống sinh hoạt, đôi khi do dùng thuốc (bị trạng thái trầm cảm).

- Nguyên nhân kỹ thuật: Do không tìm hiểu, thiếu hiểu biết của một hoặc cả hai.

Thuốc thường dùng

Các loại thuốc làm tăng nitric oxid (NO) tưới máu vùng sinh dục:

Vùng kín nữ tập trung các đầu dây thần kinh là kích thích chủ yếu cực kỳ nhạy cảm. Khi kích thích, NO giải phóng vào các cơ trơn nằm thể hang, liên kết hoạt hóa enzym guanylylcyclase, xúc tác giáng hóa GTC vòng (guanosyltriphosphatcylat) thành GMP (guanosyl monophosphatcyclat). GMP vòng là yếu tố cần thiết của quá trình giãn cơ trơn, tăng tưới máu cho cơ quan sinh dục nữ, làm cương âm vật, co thắt co bóp ống âm đạo và truyền tín hiệu cho hàng loạt các cơ chế hoạt động liên quan khác làm tăng cảm xúc tình dục, mặt khác tăng tiết chất nhờn bôi trơn vùng âm đạo, vùng liền kề giúp cho sự giao hợp dễ dàng. Cơ chế thuốc lãnh cảm là tăng NO, tăng tưới máu cơ quan sinh dục gồm:

- Thuốc bôi vigel: Gồm  hai chất: L- arginin có vai trò sinh ra NO và papermint   làm giãn mạch nhẹ tại chỗ. Thuốc được FDA chấp nhận, dùng không cần phải kê đơn. Nên bôi vào âm đạo trước khi giao hợp khoảng 2 giờ.

Cây ba gạc có tác dụng tăng cường chức năng sinh dục cho cả nam và nữ.

- Kem prostaglandin E-1: Chất prostaglandin E-1 làm giãn nở các động mạch, tăng lưu lượng máu đến các mô sinh dục.

- Kem Dream: Gồm nhiều chất giãn mạch làm tăng sự ứ máu sinh dục, gây dậy dục.

- Trong dân gian: Dùng cây Corynanthe yohimbe Rubiaceae (châu Phi) chứa yohimbin làm thuốc dậy dục. Nước ta có cây ba gạc (Rauvojia serpentina Rubiaceae) cũng có chất yohimbin. Hiện chưa có hướng dẫn cách dùng yohimbin cho nữ. Song với nam, là thuốc chữa bất lực vì  có tác dụng chuyên biệt trên sự tưới máu sinh dục và tác động trên trung tâm cương dương vật.

Đối với các thuốc dạng bôi hay gây dị ứng (ngứa, rát...). Vì vậy, khi dùng nên bôi thử vào chỗ da mỏng, nếu không có gì bất thường mới bôi vào âm đạo. Riêng yohimbin, phải thận trọng ở người bị co thắt mạch máu não hoặc mạch võng mạc.

Các loại thuốc có tính năng hormon

Testosteron tạo ra sự ham muốn tình dục cho cả nam lẫn nữ.

Người cắt bỏ buồng trứng hầu như không tiết testosteron. Trường hợp này có thể cho dùng testosteron hay DHEA (giúp tạo ra testostron). Đại học Virgina - Mỹ thử cho nhóm người có độ tuổi 35 - 65 bị cắt bỏ buồng trứng dán băng chứa testosteron vào bụng, sau 24 giờ nhận thấy tăng ham muốn tình dục lên 283%. Hiện đang thử nghiệm giai đoạn 2 ở 17 viện nghiên cứu, hy vọng sớm đưa kem testosteron ra thị trường.

Thời kỳ mãn kinh, estrogen giảm đột ngột, gây rối loạn vận mạch (bốc hoả), rối loạn tâm lý (chán nản, buồn phiền). Tuổi cao, tỉ lệ các sợi cơ trơn trong âm vật, âm đạo càng giảm, đồng thời có sự gia tăng collagen, làm suy giảm cảm xúc tình dục. Sử dụng liệu pháp hormon thay thế (estrogen + progesteron) nhằm điều trị các rối loạn lúc mãn kinh cho một số người, chứ không phải là thuốc chữa lãnh cảm.

DS. Bùi Văn Uy

(Theo SKDS)

Dùng thuốc chữa lãnh cảm: Tại sao không?

Lãnh cảm là lạnh nhạt, không thoải mái, không ham muốn, không dậy dục, không đạt đỉnh cực khoái. Đó là tình trạng bệnh lý (gọi chung là rối loạn hay suy giảm chức năng tình dục nữ), làm giảm chất lượng cuộc sống, cũng là lý do thầm kín, tạo ra nhiều điều không thoải mái bất hòa, thậm chí ly hôn, ngoại tình, xáo trộn đời sống gia đình.

Nguyên nhân

Nguyên nhân thực thể: bộ phận sinh dục bị bệnh hay biến đổi gây đau đớn, giảm cảm xúc (polype cổ tử cung, bướu, viêm âm đạo, huyết trắng, đái tháo đường, khô âm đạo...).

Nguyên nhân tâm lý: do một chấn động nào đó sinh ra quan niệm sai trái là ghê sợ sự tiếp xúc thân xác (bị lạm dụng). Do không thích, ác cảm với bạn tình. Do căng thẳng về những vấn đề đời sống sinh hoạt khác. Đôi khi do dùng thuốc bị trạng thái trầm cảm.

Nguyên nhân “kỹ thuật”: do không tìm hiểu, thiếu hiểu biết của một hoặc cả hai. Có thể điều trị được, tuy có những đặc thù, tế nhị trong đó có sự hỗ trợ của thuốc.

Thuốc thường dùng

Sự giãn nở các cơ trơn âm vật, âm đạo, cơ thắt co bóp âm đạo, cùng với tiết ra chất nhờn bôi trơn là biểu hiện cụ thể của ham muốn tình dục. Ở nữ (kể cả còn trẻ) cũng có thể có sự trục trặc về quá trình trên nên lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục nữ giảm sút, sự bài tiết chất nhờn giảm, phải mất nhiều thời gian mới có cảm giác hưng phấn, giảm khoái cảm, không đạt cực khoái.

Thuốc bôi vigel: là loại thuốc bôi vào âm đạo. Thành phần có hai chất: Larginine có vai trò sinh ra khí NO (nitric oxid) và papermint có vai trò làm giãn mạch nhẹ tại chỗ. Thuốc được FDA chấp nhận, dùng không cần phải kê đơn. Nên bôi trước khi giao hợp khoảng 2 giờ.

Kem prostaglandin E-1: chất prostaglandin E-1 có vai trò làm giãn nở các động mạch, tăng lưu lượng máu đến các mô sinh dục.

Kem alprostadil: là dạng khác của prostaglandin E-1 được đặt tên riêng femfrox. Đừng nhầm với biệt dược muse cũng là prostaglandin nhưng dạng nhét niệu đạo dùng chữa rối loạn cương cho nam.

Kem Dream (giấc mơ): là hỗn hợp gồm nhiều chất giãn mạch có vai trò làm tăng sự ứ máu sinh dục, gây dậy dục.

Thiết bị Eros clitoris: là thiết bị gợi dục âm vật gồm một cái chén bằng chất dẻo mềm (úp vào âm vật) và một ống bơm bằng cỡ bàn tay chạy bằng pin. Thiết bị này làm ứ máu, khơi dậy sự hứng dục. FDA công nhận thiết bị này dùng trong liệu pháp rối loạn sinh dục nữ nhưng bắt buộc phải theo đơn. Theo điều tra, có 80% người dùng tiếp nhận được sự thỏa mãn và 55% thừa nhận dễ dàng đạt được sự khoái cảm hơn trong quan hệ tình dục.

Trong dân gian: dùng dược liệu chứa yohimbine của châu Phi (Corynanthe yohimbe Rubiaceae) làm thuốc dậy dục. Nước ta có cây ba gạc (Rauvojia serpentina Rubiaceae) cũng chứa chất này. Hiện chưa có hướng dẫn cách dùng yohimbine cho nữ. Song được biết, với nam, là thuốc dùng cho người bất lực, vì chúng kích thích các bản năng sinh dục có tác dụng chuyên biệt trên sự tưới máu sinh dục và tác động trên trung tâm cương dương vật. Phải thận trọng ở người bị co thắt mạch máu não hoặc mạch võng mạc.

Dùng hormone: trường hợp lãnh cảm do cắt bỏ buồng trứng còn cho dùng testosteron hay dùng DHEA (giúp tạo ra testosteron). Người cắt bỏ buồng trứng hầu như không tiết testosteron. Dán băng chứa testosteron vào bụng sẽ làm tăng ham muốn tình dục. Liệu pháp này đang thử nghiệm, không nên tự ý kiếm dùng.

Liệu pháp hormone thay thế nhằm điều trị các rối loạn tâm sinh lý lúc mãn kinh, chỉ dùng cho một số người (mới mãn kinh, tuổi còn trẻ, không chịu được các triệu chứng khó chịu, chỉ dùng dưới 5 năm) chứ không dùng cho mọi đối tượng mãn kinh, càng không phải là liệu pháp dùng trong lãnh cảm. Liệu pháp này có thể làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, gây huyết khối.

Nghiên cứu mới và những thận trọng

Dùng chính loại viagra đang dùng cho nam

Nữ có sự giảm tưới máu vùng sinh dục thì cũng bị yếu về sinh lý tình dục. Điều này tương tự như sự giảm tưới máu vùng sinh dục nam làm dương vật không cương được. Viagra làm tăng sự phóng thích NO, dẫn đến giãn cơ trơn âm vật, âm đạo, giãn mạch, tăng tưới máu vùng sinh dục nữ. Dựa vào tính năng này, một số cơ quan nghiên cứu Âu - Mỹ dùng viagra chữa lãnh cảm. Đã có các công bố nghiên cứu lâm sàng về việc dùng viagra đối với các trường hợp rối loạn hưng phấn tình dục ở nữ nói chung và với cả nữ mãn kinh. Ngoài ra đã nghiên cứu dùng viagra dưới dạng miếng dán cũng có kết quả tương tự. Tuy nhiên, miếng dán viagra chỉ có hiệu lực sau vài tuần chứ không có ngay như khi uống.

Lãnh cảm ở nữ cũng có nguyên nhân giảm sự tưới máu vùng sinh dục như nam, khi được tưới máu lại, sẽ tạo được sự kích thích (như vậy có phần nào hay hơn khi dùng cho nam). Nhưng nữ có tới 4 giai đoạn trong sinh hoạt tình dục (ham muốn, kích thích, cực khoái, thư giãn), dù hay, viagra cũng chỉ giải quyết được một phần trong các công đoạn ấy. Mặt khác, lãnh cảm ở nữ còn do sụt giảm testosteron (và các hormone sinh dục khác), do các yếu tố tâm lý xã hội, số này lại chiếm số đông. Do đó không phải nữ lãnh cảm nào dùng viagra cũng hiệu quả. Thông tin cho rằng “viagra nay đã trở thành thần dược của nữ” là thiếu chính xác. Nữ muốn dùng viagra, cần có sự tham vấn của thầy thuốc, đúng trường hợp, mới hiệu quả; phải tránh dùng trong trường hợp có bệnh khác kèm (như bệnh tim mạch) để tránh tai biến.


 
Viagra chưa chứng minh được hiệu quả cho phụ nữ lãnh cảm.

Cho đến nay, tất cả các công trình nghiên cứu kể cả của hãng Pfizer vẫn chưa đủ dữ liệu. Theo quan điểm “y học thực chứng”, chỉ khi nào thuốc trải qua thử nghiêm lâm sàng có hiệu quả cho phụ nữ thì viagra mới được chấp nhận cho đối tượng này, hiện FDA chưa chấp nhận. Người bệnh ở nước ta càng không nên nghe sự đồn thổi mà tự ý, chỉ trừ khi tham gia vào thử nghiệm được Bộ Y tế cho phép .

Dùng dâm dương hoắc (cỏ sừng dê) Dâm dương hoắc (Epimedium sagittatum Berberidaceae), còn gọi là cỏ sừng dê, khác hẳn với cây sừng dê (Strophanthus divaricatus hay divergen Apocynaceae), chứa chất strophantin, dùng làm thuốc cấp cứu suy tim, độc. Đừng vì trùng chữ “sừng dê” mà nhầm, nên gọi dâm dương hoắc như các vị lương y vẫn gọi. Các nhà khoa học Trung Quốc nghiên cứu thấy trong dâm dương hoắc có chất CSD cũng có vai trò tạo ra cGMT như viagra (làm tăng sự tưới máu của cơ quan sinh dục nam cũng như nữ).

Dùng miếng dán testosteron

Khi nữ sụt giảm testosteron (<15ng/dL) thì giảm ham muốn tình dục. Trường Đại học Virgina Hoa Kỳ thử cho nhóm người có độ tuổi 35 - 65 bị cắt bỏ buồng trứng nên giảm estrogen giảm testosteron dẫn tới giảm ham muốn tình dục (libido). Thuốc là miếng dán chứa testosteron. Sau 24 giờ dùng miếng dán, testosteron thấm vào bên trong và gây ham muốn tình dục. Theo công bố, thì thử nghiệm giai đoạn 2 ở 17 Viện nghiên cứu Hoa Kỳ đều cho kết quả rất mỹ mãn, làm tăng 283% ham muốn ở những người tham gia thử nghiệm.

Nghiên cứu thuốc mới filbanesin

Loại thuốc có tên filbanesin, thoạt đầu nghiên cứu chữa nữ trầm cảm, nhưng thất bại. Trong khi đó, lại có tính năng bất ngờ là nâng cao ham muốn tình dục ở động vật và ở nữ. Phát hiện này được đánh giá ngang với phát hiện ra viagra cho nam. GS. John Thorp Đại học Bắc Carolina, trưởng nhóm cho biết: nữ mỗi ngày dùng 100mg trong 24 tuần liên tục thì cải thiện rõ rệt sự ham muốn, thỏa mãn tình dục. Thử nghiệm được hãng Boehringer Ingelheim (Đức) tài trợ, với 5.000 nữ 30 - 40 tuổi có nghề nghiệp ổn định ở Hoa Kỳ, Canada và châu Âu tham gia. Andreas Barner, giám đốc hãng, hứa sẽ gắng hết sức để trong 2 - 3 năm tới sẽ đưa thuốc ra thị trường. Hãy chờ. Tuy nhiên, thuốc này có thể là tốt nhưng cũng như viagra không thể giải quyết được mọi trường hợp (dù rằng, thuốc không phải chỉ có tác dụng theo cơ chế tưới máu, nên có phần hy vọng làm tăng ham muốn).

Nhận định của bà Paula Hall, thuộc tổ chức Relate chuyên giải quyết các vấn đề khó nói trong quan hệ lứa đôi có thể là lời kết hợp lý: “Việc phụ nữ mất hứng thú tình dục là vấn đề lớn của xã hội, không thể chỉ giải quyết bằng vài viên thuốc. Nghiên cứu này thật sự thú vị với nữ không còn thích thú với tình dục chỉ về mặt thể chất, nhưng không thể sửa đổi các mối quan hệ đổ vỡ về mặt tinh thần”

(Theo SKDS)

Yếu sinh lý ở nam giới

Tại sao có chuyện 'trên bảo dưới không nghe'?

Cơ chế sinh lý của hiện tượng cương: Là quá trình giãn nở các động mạch nhỏ trong thể hang và thể xốp để tống máu vào các xoang hang của dương vật, khi máu dồn về xoang hang nhiều làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch hang làm cho máu ứ lại và không thoát ra được gây nên hiện tượng cương. Sau đạt được khoái cực, các cơ trơn và động mạch của xoang hang bị co lại, sự co lại này giúp tống dần máu ra khỏi xoang hang và dẫn tới hiện tượng xìu. Quá trình cương là sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ chế thần kinh nội tiết sinh hóa, tâm lý...

Quá trình này hoạt động một cách bài bản và trơn chu nên bình thường 'trên bảo dưới nghe', khi bị trục trặc tức 'trên bảo dưới không nghe' sẽ dẫn tới rối loạn cương (RLC).

Và việc dùng thuốc...

Các thuốc chữa rối loạn cương dương đều tác động vào ít nhất một trong những cơ chế trên gồm có:

Nhóm tác động lên cơ chế thần kinh tâm lý: Nhóm này gồm các thuốc đã được sử dụng từ lâu. Đó là các loại thảo dược và đông dược có tác dụng làm cương dương vật qua việc tăng hưng phấn thần kinh, tăng sản xuất hormon và bổ sung các acid amin cho quá trình cương là: nhân sâm, linh chi, đông trùng hạ thảo, dâm dương hoắc, cá ngựa, bìm bìm... Chế phẩm điển hình tham gia vào nhóm này là apomorphine (uprima), chúng kích thích sản xuất dopamin vùng dưới đồi. Người ta cho rằng việc ra tăng dopamin ở vùng này sẽ gia tăng đáp ứng tình dục. Thuốc có chế phẩm viên nén và dạng nhỏ giọt ngậm dưới lưỡi. Dạng này có tác dụng nhanh chỉ sau 5 phút tác dụng kéo dài khoảng một tiếng nhưng qua sử dụng cũng như thử nghiệm trên diện rộng uprima cho thấy hiệu quả trên quá trình cương không cao nên hiện nay cũng ít được dùng.

Nhóm ức chế PDE5: Có thể nói đây là nhóm thuốc ra sau cùng và có tác động tốt nhất, cho tới tận bây giờ thì vẫn chưa có thuốc nào sánh được nhóm thuốc này. Phiên bản đầu tiên được thương mại hóa và đưa ra thị trường là sildenafil với tên biệt dược là viagra ra đời năm 1998, là một cuộc cách mạng trong điều trị bệnh RLC. Chỉ 5 năm sau một loạt phiên bản khác lần lượt được ra đời là vardenafil và tadalfil với tên thương hiệu tương ứng là levitra và cialis. Các dòng sau khắc phục được tác dụng phụ của sildenafil trên tim và mắt vì chúng chỉ tác động chú trọng vào PDE5 mà rất ít tác động tới PDE6 (hiện diện nhiều ở mắt) và PDE3 (hiện diện nhiều ở tim). Hai thuốc ra sau này còn có tác dụng nhanh và kéo dài hơn. Tác dụng phụ của nhóm này là đỏ mặt, đau đầu thoáng qua, ngạt mũi, rối loạn thị giác thường không phân biệt được màu xanh và màu lam, không nên dùng các thuốc này trên người có bệnh mạch vành và những người đang dùng các thuốc giãn mạch vành vì nếu dùng sẽ làm gia tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và làm cho tổn thương trầm trọng hơn.

Nhóm giãn mạch ngoại vi: Bao gồm caverject (alprostadil), prostaglandin E1, phetolamin... Trước khi viagra ra đời các thuốc nhóm này được các bác sĩ niệu khoa dùng khá phổ biến. Chúng có hai dạng chính là dạng đặt niệu đạo và tiêm trực tiếp vào vật hang. Ngoài ra, thuốc này còn được dùng vào việc chẩn đoán nguyên nhân RLC (loại trừ nguyên nhân do yếu tố mạch máu). Nhược điểm của nhóm này, bệnh nhân không tự dùng được mà phải đến nhân viên y tế tiêm hoặc đặt cho, hơn nữa thời gian tác dụng nhanh và mất tác dụng cũng nhanh (caverject tác dụng cương sau 5 phút và hết tác dụng trong vòng một giờ, trong khoảng thời gian một giờ trên bệnh nhân lúc nào cũng cương cứng dù không có kích thích tình dục). Tác dụng phụ dễ bị viêm loét niệu đạo, gây cương đau, xơ hóa vật hang, đặc biệt là cương đau dương vật kéo dài. Đây là một cấp cứu ngoại khoa - tiết niệu, yêu cầu phải xử trí trước 6 tiếng nếu không sẽ bị tổn thương vật hang không hồi phục... Chính vì thế mà hiện nay nhóm thuốc này ít được sử dụng.

Nhóm nội tiết: Bổ sung testosteron trực tiếp và gián tiếp thông qua hormon tuyến yên LH (chế phẩm là pregnyl dùng tiêm bắp có tác dụng tăng sinh testosteron nội sinh). Dòng testosteron bổ sung hiện nay có nhiều loại: Dạng testosterone dùng ngoài da dán vào da bìu, dạng xoa vào da bụng và bẹn (androgel 50mg). Tuy nhiên, tác dụng phụ là dễ bị kích ứng da nhưng ưu điểm của thuốc này là chúng hấp thu vào máu và không đi qua gan do đó không bị chuyển hóa ở gan nên bảo tồn được tác dụng của testosteron. Dạng đường uống gồm nhiều loại: provironum (mesterolon), andriol... thuốc bị chuyển hóa qua gan nên giảm tác dụng đáng kể. Dạng tiêm cũng có nhiều loại testosteron tác dụng nhanh (testosteron propionat, testosteron phenylpropionate...) hay tác dụng kéo dài (nandrolone decanoate, nandrolone phenyl propionate biệt dược durabolin, decadurabolin), hay nhóm hỗn hợp các dòng testosteron như sustanon tiêm bắp sâu có tác dụng trong vòng 3 tuần.

Nhược điểm của việc sử dụng testosteron vào điều trị RLC là làm giảm sự sản sinh tinh trùng nên điều này phải cân nhắc đến việc điều trị cho những người còn muốn có em bé, nguy cơ phì đại tiền liệt tuyến...

BS. Nguyễn Bá Hưng-(suckhoe&doisong)