Lưu trữ cho từ khóa: Bổ sung vitamin

Những nguy hại khi tự ý bổ sung vitamin cho trẻ

Nhiều bậc cha mẹ không biết rằng thuốc là con dao hai lưỡi. Nếu biết uống đúng cách, đúng chỉ định, đúng liều lượng thì có hiệu quả ngược lại

Hiện nay, vitamin và khoáng chất có từ chai nước uống đến cả trong bánh, kẹo,…và được mua bán dễ dàng tại các nhà thuốc càng làm tăng thêm việc tùy ý bổ sung cho trẻ khi thấy trẻ lười ăn, chậm tăng cân…

Nhiều bậc cha mẹ không biết rằng thuốc là con dao hai lưỡi. Nếu biết uống đúng cách, đúng chỉ định, đúng liều lượng thì có hiệu quả ngược lại nếu tùy ý sử dụng không đúng cách hay sử dụng không đúng liều, không đúng chỉ định sẽ dẫn đến những nguy hại cho trẻ.

Theo các chuyên gia, không phải dùng càng nhiều vitamin càng tốt cho sức khoẻ. Vậy trẻ có biểu hiện như thế nào khi bổ sung vitamin quá liều?

nhung-nguy-hai-khi-tu-y-bo-sung-vitamin-cho-tre

Các vitamin thường được dùng là vitamin A, D, E, K (tan trong dầu) và vitamin C, các vitamin nhóm B…Nếu những loại vitamin này dùng thường xuyên và quá nhiều sẽ dẫn đến những nguy hại cho trẻ như:

- Vitamin A: gây vàng da, mờ mắt, nôn ói, triệu chứng nặng hơn là chậm phát triển, rụng tóc, ảnh hưởng đến gan, lách và tử vong. Khi dùng quá liều trong thời gian dài sẽ gây nên ngộ độc mạn tính.

- Vitamin D: buồn nôn, ói, bồn chồn, ngứa, suy thận.

- Vitamin C: Đây là loại vitamin thường bị lạm dụng nhiều nhất. Nhiều người uống vitamin C vào bất cứ lúc nào trong ngày, thích là uống. Uống quá liều vitamin C sẽ gây ỉa chảy, nổi mụn và nguy cơ bị sỏi thận rất lớn. Đồng thời, nếu uống nhiều vitamin C sẽ phá hoại vitamin B12 trong cơ thể.

- Vitamin E: nôn ói, tiêu chảy, đau đầu, mệt mỏi, mờ mắt, chảy máu, đặt biệt là chảy máu não. Đây là loại vitamin mà phụ nữ rất ưa dùng vì nó có tác dụng làm đẹp da. Vì thế, nhiều người lạm dụng vitamin E dẫn tới ngộ độc.

- Sắt: táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, ợ nóng, đau dạ dày, tiêu chảy ra máu, mạch yếu, co giật.

- Kẽm: buồn nôn, nôn mửa, đau đầu mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy, sửdụng lâu dài có thể dẫn đến hệ thống miễn dịch suy yếu.

Bất cứ loại thuốc nào nếu quá lạm dụng sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ. Tốt nhất, hãy uống đúng liều lượng quy định và nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc để có hiệu quả tốt nhất.

Thời gian tốt nhất để uống vitamin: Khi hấp thu vào cơ thể, có 4 loại vitamin phải tan trong mỡ mới hấp thu được, đó là vitamin A, K, D, E. Còn lại là các vitamin tan trong nước. Vì thế, người ta khuyên nên uống các loại vitamin sau bữa ăn.

Lưu ý khi dùng vitamin: Vitamin tự nhiên có rất nhiều trong các loại rau quả, thực phẩm. Do vậy cần duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo cung cấp đủ vitamin cho cơ thể. Để tránh hậu quả khôn lường do lạm dụng vitamin, cần thực hiện nguyên tắc chỉ bổ sung vitamin khi thực sự cần thiết, không được coi vitamin như là “thuốc bổ” phải dùng liên tục.

Cần đi khám bác sĩ khi có vấn đề về sức khỏe để được có các tư vấn, chỉ dẫn cần thiết. Việc xác định đúng loại vitamin mà cơ thể thiếu để bổ sung thay vì ăn uống tràn lan nhiều loại vitamin là rất quan trọng.

Theo VnMedia

Chăm sóc da bằng vitamin C

 

Những năm gần đây, bổ sung vitamin đã trở thành khái niệm chăm sóc da quen thuộc. Có thể liệt kê rất nhiều vitamin với công dụng tuyệt vời cho làn da như Vitamin A, Vitamin C, Vitamin E, B3, B5, B6…

Trong đó, Vitamin C vốn được các hãng mỹ phẩm cũng như các bạn gái ưa chuộng hàng đầu với công dụng dưỡng da, điều trị các tình trạng nám, tàn nhang, những vết sạm đen… Tuy nhiên, liệu Vitamin C có những công dụng “thần kỳ” như chúng ta vẫn nghe nói? Hãy cùng lắng nghe tư vấn của chuyên gia da liễu Nguyễn Như Lan – Viện da liễu Trung ương để tìm hiểu thêm nhé!

* Thưa chuyên gia, gần đây Vitamin C được nhiều bạn gái ưa thích lựa chọn để chăm sóc và điều trị các vấn đề về da. Vậy liệu Vitamin C có tác dụng này không?

- Chuyên gia da liễu Nguyễn Như Lan: Tôi sẽ dùng một hiện tượng thường gặp để giải thích công dụng của Vitamin C. Như chúng ta đều biết táo sau khi cắt và để ngoài không khí sẽ bị thâm đen lại. Tuy nhiên nếu chúng ta ngâm táo vào nước sạch có vắt chanh vào thì táo sẽ không bị thâm đen và giữ được màu sắc tươi nguyên như lúc ban đầu. Đó chính là nhờ tác động của Vitamin C hay còn gọi là Acid Ascorbic trong nước chanh giúp táo không bị đen khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài.

Làn da của chúng ta cũng vậy, tiếp xúc hằng ngày với ánh nắng mặt trời, bụi bẩn… mà không được bảo vệ khiến da dễ bị thâm sạm, đặc biệt là vùng da bị tổn thương, sắc tố melanin bị kích thích tạo thành nhiều hơn tạo nên các vết thâm sậm màu. Vitamin C giúp ức chế việc hình thành melanin, làm mờ sẹo, thâm, giúp da sáng mịn hơn. Do đó, Vitamin C rất được phụ nữ ưa chuộng trong việc chăm sóc làn da. Tùy theo nhu cầu dưỡng da mà chúng ta có thể lựa chọn phương pháp và liều lượng bổ sung Vitamin C phù hợp.

* Chuyên gia có thể tư vấn rõ hơn về phương pháp và liều lượng bổ sung Vitamin C?

- Chuyên gia da liễu Nguyễn Như Lan: Nếu bạn có nhu cầu dưỡng da, có thể sử dụng các mỹ phẩm chứa thành phần phối hợp chiết xuất Vitamin C. Tuy nhiên, để điều trị các vấn đề về sẹo thâm, sạm, nám, tàn nhang, chúng ta cần bổ sung Vitamin C nguyên chất, với hàm lượng cao. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng Vitamin C, đặc biệt Vitamin C nguyên chất mang lại nhiều tác dụng tích cực với làn da như:

+ Gia tăng tuần hoàn máu, lấy đi oxygen hoạt hóa, ngăn ngừa lão hóa da.

+ Điều trị da bị tổn thương do tác hại của ánh nắng.

+ Ức chế việc tạo thành melanin và làm mờ sắc tố melanin tạo ra, giúp cải thiện tình trạng sạm da, làm mờ đốm nâu và vết nám.

+ Gia tăng quá trình tạo thành sợi collagen, làm đầy các vết sẹo lõm.

Hiện nay có 2 phương pháp bổ sung Vitamin C nguyên chất là điện chuyển ion đưa Vitamin C trực tiếp vào da hoặc thoa Vitamin C trực tiếp lên da. Phương pháp thoa Vitamin C được nhiều bác sĩ và bạn gái lựa chọn với chi phí vừa phải, an toàn và hiệu quả lâu dài. Tuy nhiên, cần kiên trì trong quá trình điều trị, ngoài ra Vitamin C phần lớn chỉ tác động trên bề mặt, khó thẩm thấu qua da và dễ bị phân hủy. Do đó, nên lựa chọn sản phẩm của công ty uy tín có chứa Vitamin C nồng độ cao từ 10% và ở dạng ổn định, thẩm thấu tốt qua da.

* Có ý kiến cho rằng, Vitamin C là chất dễ bị oxy hóa bởi ánh sáng mặt trời và gây bắt nắng. Quan niệm này có đúng không thưa chuyên gia?

- Chuyên gia da liễu Nguyễn Như Lan: Trên thực tế, bản thân Vitamin C là chất chống oxy hóa và chưa có tài liệu nào chứng minh Vitamin C gây bắt nắng. Bên cạnh đó, như chúng ta đã biết, ánh nắng là tác nhân gây sậm màu da đặc biệt là đối với vùng da bị tổn thương, từ đó làm quá trình điều trị kém hiệu quả. Chúng ta cần lưu ý tránh nắng để làn da không chỉ được bảo vệ mà còn giúp phát huy tối đa hiệu quả điều trị của sản phẩm.

* Xin cám ơn chuyên gia!

(Theo Thanhnien)

 

Bổ sung vitamin phòng ngừa ung thư

 

Các bác sĩ thuộc Bệnh viện Brigham and Women’s và Trường Y Harvard (Mỹ) rút ra kết luận này sau khi khảo sát gần 15.000 nam giới trên 50 tuổi trong hơn một thập niên, theo BBC.


Theo các chuyên gia, chế độ ăn giàu trái cây và hoa quả có thể giúp
bổ sung nhiều vitamin cho cơ thể - Ảnh: Shutterstock

Các tình nguyện viên được cho dùng các viên đa sinh tố hoặc dùng viên đường mỗi ngày. Kết quả số người dùng các viên đa sinh tố ít bệnh ung thư hơn những người không dùng.

Bác sĩ Howard Sesso, một trong những nhà nghiên cứu, cho biết: “Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy có một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư ở nam giới. Nay chúng ta biết rằng, uống các viên đa sinh tố mỗi ngày, ngoài việc bổ sung lượng khoáng chất, vitamin bị thiếu, cũng có thể giúp ngừa ung thư ở nam giới tuổi trung niên và lớn hơn”.

(Theo Xaluan)

 

Mang thai tuần thứ ba

Bắt đầu tuần thứ 3 này, trứng được thụ tinh đã phân chia thành hàng trăm tế bào, gọi là túi phôi, là một chỗ hõm có chứa dịch lỏng.

Lúc này, phôi bám vào thành tử cung, còn gọi là niêm mạc tử cung. Nếu phôi dâu bám thành công thì thai nhi sẽ bắt đầu phát triển và tiếp nhận chất dinh dưỡng từ chỗ bám này. Tại vị trí mà phôi dâu bám vào niêm mạc tử cung sẽ phát triển thành nhau thai (còn gọi là rau hoặc rau thai). Trong suốt thai kỳ, nhau thai cung cấp dinh dưỡng và bảo vệ đứa con của bạn.Các dấu hiệu đầu tiên cho bạn biết mình có thai

Phôi dâu sẽ bắt đầu tiết ra hoóc môn để cơ thể bạn không giải phóng tế bào niêm mạc và các mô trong tử cung của bạn, khiến cho bạn không thấy kinh nguyệt nữa.

Trong tuần thứ 3 của thai kỳ, bạn sẽ không thấy cơ thể mình có sự thay đổi nhiều, thậm chí nhiều phụ nữ còn chưa biết mình đã mang thai.

Chế độ dinh dưỡng

Thời điểm này, cơ thể bạn cần cung cấp đủ hàm lượng vitamin, đặc biệt là axít folic, các chất đạm, can-xi, sắt là những chất thiết yếu để nuôi dưỡng thai nhi. Bổ sung axít folic đúng liều lượng sẽ giúp phòng ngừa các dị tật của ống thần kinh của thai nhi trong giai đoạn sớm.

Ngay sau khi biết mình có thai, bạn nên bắt đầu dùng các loại vitamin, song cần xin tư vấn của bác sỹ sản phụ khoa để biết liều lượng và cách sử dụng.

Tuần này, bạn nên bắt đầu chế độ ăn bổ sung chất đạm. Trong thai kỳ, cần ăn ít nhất 60 gram chất đạm mỗi ngày. Thêm vào đó, bạn cần khoảng 1.200 miligram can-xi cần thiết cho sự phát triển của xương và răng của bé. Do vậy, hãy bắt đầu ăn đủ các sản phẩm từ: sữa (bơ, sữa, phó mát), rau xanh và các loại đậu.Chất sắt cũng rất cần thiết cho thai nhi, vì sắt là đầu vào của quá trình hình thành các tế bào máu trong suốt thai kỳ. Các thức ăn giàu sắt gồm có: thịt, các loại đậu, trứng, rau xanh. Nên ăn ít nhất là 30 miligram sắt mỗi ngày.

Theo Mang Thai.vn

Bổ sung vitamin nào để có vòng 1 tự tin hơn?

Hãy ghi nhớ rằng bổ sung các vitaminlà cách đơn giản tự nhiên có tác dụng tăng cường kích thước ngực, đặc biệt là kết hợp với massage ngực.

Dù không nói ra nhưng cứ mỗi lần “giao ban”, thấy ánh mắt chồng không tỏ vẻ hứng thú cho lắm khi nhìn đôi gò bồng đảo của mình, chị Nhung cảm thấy vừa tủi thân và mặc cảm.

Vốn tạng người nhỏ nhắn, “điện – nước” hơi kém nên sau khi sinh một đứa con, cơ thể chị cũng không “cải thiện” đáng là bao. Nhất là “vòng 1” thì càng thêm thê thảm.

Chị cũng có ý thức tìm kiếm các biện pháp, cách thức dễ thực hiện để làm theo với hi vọng tăng kích thước vòng ngực. Nhưng có vẻ như các biện pháp không có hiệu quả với chị. Còn phẫu thuật thì chị không dám. Chị băn khoăn, liệu có biện pháp tự nhiên nào vừa an toàn, vừa hiệu quả hay không?
Bổ sung vitamin là cách đơn giản để làm tăng “vòng 1”, nhưng không phải chị em nào cũng biết.


Vitamin A

Giúp giữ cho các tế bào trong cơ thể bạn khỏe mạnh và tăng cường hệ thống miễn dịch. Vitamin này sẽ giúp giữ cho làn da của bạn mềm mại và mịn màng và ngăn chặn những ảnh hưởng của lão hóa. Đồng thời, vitamin này cũng tốt cho ngực của bạn, giúp ngăn ngừa nếp nhăn và chảy xệ của ngực (có hiệu quả phần nào khi muốn ngực lớn hơn).

Vitamin A có thể dễ dàng tìm thấy trong thực phẩm như sữa và trứng. Đừng lo lắng nếu bạn alf người ăn chay vì vitamin A cũng có nhiều trong các loại trái cây và rau quả như cà rốt, khoai lang và dưa hấu dưa đỏ.

Vitamin B6

Là một loại vitamin hữu ích để đảm bảo hệ thống tuần hoàn của chúng ta luôn trong tình trạng hoạt động tốt nhất. Nó cũng thúc đẩy các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Bổ sung vitamin B6, kết hợp kỹ thuật massage ngực sẽ giúp các tế bào máu lưu thông tốt hơn. Điều này kích thích gia tăng các tế bào máu trong ngực và làm cho ngực lớn hơn. Vitamin B6 được tìm thấy trong các loại hạt, hạt, khoai tây và chuối.

Vitamin C

Là vitamin quan trọng cho sự phát triển của các mô cơ, do đó sẽ giúp ngực phát triển lớn hơn. Bạn nên chăm chỉ luyện tập thể dục để đạt hiệu quả cao hơn. Cách này có tác dụng làm săn cơ ngực, nâng ngực và có cảm giác ngực tròn hơn. Vitamin C thường được tìm thấy trong cam, các trái cây khác và cũng có mặt trong rau bina và bông cải xanh.

Vitamin E

Giúp tăng cường các tế bào máu khỏe mạnh và có thể ngăn ngừa ung thư. Như đã đề cập ở trên, tăng cường tế bào máu khỏe mạnh cũng có nghĩa là làm cho ngực lớn hơn. Một lợi ích khác của vitamin E là nó có thể giúp giảm mức cholesterol. Vitamin E có thể được tìm thấy trong loại quả hạch và rau xanh. Trái bơ là một nguồn rất giàu vitamin E.

Kẽm

Đây là loại vi chất cần thiết cho cơ thể để có một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, nó cũng giúp thúc đẩy sự phát triển của các mô khỏe mạnh mới. Khi chúng ta đang muốn có “vòng 1” phát triển hơn, hãy bổ sung kẽm. Kẽm thường được tìm thấy ở con hàu, thịt cừu và thậm chí ở sô-cô-la đen.

Selen

Là một khoáng chất hữu ích để bổ sung cho cơ thể vì nó giúp sửa chữa các tế bào bị hư hại và thúc đẩy tế bào tăng trưởng mới. Điều này là cần thiết nếu như bạn muốn có một bộ ngực lớn hơn. Bạn sẽ tìm thấy selenium trong thực phẩm như quả hạch Brazil, cá ngừ, thịt bò và cá tuyết.

Axit folic

Còn được gọi là vitamin B9, là một khoáng chất thúc đẩy sự tăng trưởng của các tế bào khỏe mạnh và các mô trong cơ thể, đặc biệt là các mô ở ngực. Axit folic có thể được tìm thấy trong măng tây, đậu khô và gan.

Hãy ghi nhớ rằng bổ sung các vitamin này là cách đơn giản tự nhiên có tác dụng tăng cường kích thước ngực, đặc biệt là khi được sử dụng kết hợp với massage ngực hoặc các bài tập tăng cường ngực. Tuy nhiên, cũng phải lưu ý rằng cũng có các tác động tiêu cực.

Meo.vn (Theo afamily)

Còi xương sớm ở trẻ sơ sinh

Hiện nay, sau khi sinh, vẫn nhiều phụ nữ áp dụng chế độ kiêng cữ quá kỹ như kiêng ra ngoài nắng, kiêng tắm, phòng ngủ phải kín gió, không có ánh sáng... Chế độ ăn của mẹ phải kiêng tôm, cua, ăn khô... Việc kiêng nhiều loại thực phẩm khiến sữa mẹ thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin D. Đây là những nguyên nhân khiến bé sơ sinh bị mắc bệnh còi xương sớm.

Biểu hiện của còi xương

Bệnh có thể xuất hiện ở tuần thứ 2 sau khi sinh. Biểu hiện của bệnh thông thường là hạ canxi máu, thể hiện bằng các triệu chứng: Trẻ giật mình và quấy khóc khi đang ngủ. Các cơn co thắt kéo dài làm bé khan tiếng, ngạt thở và có thể ngừng thở ngắn. Khi thở, có tiếng rít nhẹ. Dễ bị ọc sữa khi bú. Đi tiểu và tiêu són nhiều lần trong ngày.


Nên cho trẻ tắm nắng thường xuyên để tránh bị còi xương. Ảnh: B.L

Nặng hơn, có thể xuất hiện những biến dạng xương như bẹp hộp sọ do tư thế nằm. Nếu nằm ngửa, bé sẽ bẹp vùng dưới đỉnh đầu. Nếu nằm nghiêng, bé sẽ bị bẹp một bên thái dương. Do hộp sọ của bé còn mềm, não lại phát triển nhanh nên những nơi chưa được vôi hóa tốt, hộp sọ sẽ bị đẩy ra ngoài tạo thành bướu.
Phòng bệnh đơn giản

Để phòng bệnh còi xương sớm sau sinh, cách tốt nhất là sau sinh, các bà mẹ hãy thực hiện một chế độ sống khoa học, chứ không nên kiêng cữ theo những điều không còn phù hợp với điều kiện sống hiện tại.

Mẹ có thể uống thêm sữa, ăn các thực phẩm giàu canxi để bổ sung canxi cho bé thông qua nguồn sữa mẹ. Tắm nắng cho con vào lúc sáng sớm, nếu là mùa đông, từ 7h - 9h trong vòng 10 - 30 phút. Nếu là mùa hè, nên cho trẻ tắm sớm hơn, từ 7h - 8h và trong vòng 10 - 15 phút. Khi tắm nắng cho trẻ, cần chọn nơi thoáng mát, sạch sẽ, có nhiều ánh sáng mặt trời (không được ngồi sau cửa kính để tắm nắng vì ánh sáng mặt trời khi chiếu qua kính sẽ mất tác dụng của tia cực tím).

Sau 6 tháng, nếu sữa mẹ ít dần những chất dinh dưỡng, mẹ cũng tập cho con ăn thêm những thức ăn giàu canxi (các loại gan động vật, trứng, bơ, sữa) để bổ sung dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho sự phát triển của bé. Bổ sung vitamin D 400 đơn vị/ngày cho trẻ đẻ non, đẻ thấp cân nhưng phải theo chỉ định của bác sĩ.

Bác sĩ  Bùi Phương
Theo SK&DS

Meo.vn (Theo Chamsocbe)

“Cai nghiện” caffeine

Theo các chuyên gia dinh dưỡng Anh, sử dụng quá nhiều caffeine không tốt cho sức khỏe. Trong một số trường hợp, bác sĩ yêu cầu bạn phải cắt giảm lượng caffeine để bảo vệ sức khỏe. Nhưng không phải ai cũng dễ dàng thực hiện được điều đó.


Cải bó xôi - Ảnh: Hạ Huy

Dưới đây là một vài lời khuyên giúp bạn bắt đầu quá trình “cai nghiện” caffeine một cách hiệu quả.

1. Luôn tạo cho mình bận rộn với khối lượng công việc nhiều hơn.

2. Giảm một nửa lượng caffeine trong ngày đầu “cai nghiện”, để cơ thể thích nghi kịp thời.

3. Thay cà phê buổi sáng bằng nước ép trái cây, trà xanh thấp caffeine và giàu chất chống oxy hóa.

4. Bổ sung vitamin nhóm B như ngũ cốc, cải bó xôi... cung cấp năng lượng thay thế caffeine.

5. Tập thể dục và uống nhiều nước giúp cơ thể tràn đầy năng lượng, tinh thần minh mẫn.

Meo.vn (Theo TNO)

Người già nên ăn nhiều rau xanh

Bổ sung liều lượng lớn vitamin B có thể làm chậm quá trình suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi, vốn là tiền thân của một số bệnh mất trí nhớ như bệnh Alzheimer.
Rau xanh chứa nhiều vitamin B

Báo Guardian dẫn lời Celeste de Jager, chuyên gia về thần kinh học tại Đại học Oxford (Anh) cho biết, dùng vitamin B6, B12 và a-xít folic giúp giảm 30% nguy cơ não bị co rút trong quá trình nghiên cứu hai năm. Bổ sung vitamin B và a-xít folic giúp kiểm soát hàm lượng một loại a-xít amin được gọi là homocysteine trong máu. Hàm lượng cao hóa chất này có thể gây tổn hại mạch máu và góp phần tăng nguy cơ mất trí nhớ. Để giữ cho lượng homocysteine ở mức độ thấp, Celeste de Jager cho biết, mọi người nên ăn nhiều thịt, cá và rau xanh (chứa nhiều vitamin B), đồng thời giảm uống rượu, vốn loại bỏ vitamin B12 trong cơ thể.

Meo.vn (Theo TNO)

Các yếu tố gây bệnh còi xương

Trẻ ăn sữa bột có nguy cơ còi xương cao hơn trẻ bú mẹ. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào sữa mẹ thì chưa đủ để phòng còi xương vì hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ khá thấp (30-60 đơn vị/lít). Vì vậy, trẻ cần tiếp xúc đủ với ánh sáng mặt trời.

Còi xương là bệnh rất phổ biến ở trẻ dưới 3 tuổi tại các thành phố công nghiệp vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Việc bổ sung vitamin D vào chế độ ăn của trẻ đã có tác dụng dự phòng và giảm tỷ lệ mắc bệnh. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề sức khỏe cộng đồng rất quan trọng ở nhiều quốc gia.

Nguyên nhân còi xương là thiếu vitamin D. Việc thiếu chất này sẽ làm giảm hấp thu canxi ở ruột, dẫn tới hạ canxi máu, gây rối loạn quá trình khoáng hóa xương.

Vitamin D tan trong chất béo và có trong thức ăn động vật như gan, cá, trứng, sữa... Tuy nhiên, nguồn cung cấp chủ yếu chính là quá trình tự tổng hợp của cơ thể. Dưới tác động quang hóa của tia cực tím ánh sáng mặt trời, tiền vitamin D ở dưới da sẽ chuyển thành vitamin D.

Các yếu tố nguy cơ còi xương

Thiếu ánh sáng mặt trời: Nhiều trẻ bị còi xương chỉ vì cha mẹ giữ gìn quá kỹ hoặc không có điều kiện cho tắm nắng (do yếu tố địa lý khí hậu, mùa đông, vùng núi sương mù, nhà ở chật chội, ô nhiễm môi trường...).

Tình trạng thiếu hụt nặng vitamin D của người mẹ trong thời gian mang thai: Điều này có thể phá vỡ cân bằng canxi nội mô ở bào thai và gây rối loạn quá trình khoáng hóa xương, dẫn đến còi xương từ trong bào thai. Hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ thấp, nên trẻ sơ sinh chủ yếu dựa vào lượng vitamin D dự trữ thu được qua rau thai để đáp úng nhu cầu cơ thể. Vì vậy, việc người mẹ thiếu vitamin D trong thời gian mang thai là yếu tố nguy cơ cao gây còi xương sớm ở trẻ sơ sinh.

Chế độ ăn của trẻ thiếu cả vitamin D và canxi, tỷ lệ canxi/photpho thấp. Chế độ ăn nhiều phytat (có nhiều trong tinh bột), oxalat (có nhiều trong rau) và chất xơ cũng làm giảm hấp thu canxi.

Trẻ suy dinh dưỡng: Một số công trình nghiên cứu cho thấy, còi xương không xảy ra riêng lẻ mà đi kèm với suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, thiếu máu. Trẻ suy dinh dưỡng thường hay rối loạn hấp thu các chất, kể cả vitamin D và muối khoáng; đồng thời thiếu hụt enzym chuyển hóa vitamin D. Ngược lại, tình trạng thiếu vitamin D cũng sẽ làm giảm sức đề kháng của cơ thể, tăng cảm nhiễm với vi khuẩn, do đó tăng nguy cơ suy dinh dưỡng. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, trẻ suy dinh dưỡng có nguy cơ còi xương cao hơn so với trẻ bình thường.

Trẻ có cân nặng lúc đẻ thấp (dưới 2.500g) có nguy cơ còi xương cao hơn trẻ có cân nặng lúc đẻ bình thường. Nguyên nhân là cơ thể không dự trữ đủ muối khoáng và vitamin D trong thời kỳ bào thai, đồng thời hệ thống men tham gia vào chuyển hóa vitamin D còn yếu.

Có hội chứng kém hấp thu: Tình trạng thiếu vitamin D dễ xảy ra ở những trẻ có hội chứng này. Các bệnh tiêu chảy kéo dài, nhiễm ký sinh trùng đường ruột, viêm gan tắc mật đều có ảnh hưởng đến hấp thu vitamin D và tăng nguy cơ còi xương.

Để dự phòng còi xương, trong thời gian có thai và cho con bú, người mẹ nên dành thời gian tắm nắng, đi dạo ngoài trời. Nên ăn uống hợp lý, chú ý thực phẩm giàu vitamin D, canxi để phòng tránh còi xương sớm cho trẻ từ trong bào thai và trong những tháng đầu sau đẻ.

Cho trẻ bú mẹ ngay sau sinh, bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu , sau đó cho ăn bổ sung. Chú ý cho ăn dầu mỡ, thực hiện tô màu bát bột. Hằng ngày phải cho trẻ tắm nắng 5-10 phút để có đủ vitamin D.
Bổ sung vitamin D 400 đơn vị/ngày cho trẻ đẻ non, đẻ thấp cân. Một trong những biện pháp phòng bệnh còi xương là tăng cường vitamin D vào thực phẩm cho bà mẹ và trẻ em.

PGS Đào Ngọc Diễn, Sức Khoẻ & Đời Sống