Liệu pháp… giun

Trong quá trình tiến tới cuộc sống 'sạch', chúng ta đã quên mất một điều rằng: suốt từ thời nguyên thủy cho đến nay mình đã cùng 'cộng sinh' và 'tiến hóa' với đủ các loài giun sán ký sinh. Giun sán không phải là những vị khách không mời mà đến ký sinh trong cơ thể chúng ta. Chúng là một trong những 'bạn bè thân thiết' của con người và ít nhiều có một vai trò nhất định đối với cơ thể.

Sạch quá hóa hại

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, khi ký sinh ở đường ruột, giun đã tham gia điều hòa hệ miễn dịch. Nếu thiếu giun, hệ này sẽ hoạt động quá tích cực làm tăng sản các chất chống viêm và tăng thực bào như gamma interferon, mở đầu cho các hệ tự miễn dẫn đến phát sinh nhiều bệnh tật. Một trong những đại dịch hiện nay là hen suyễn được cho rằng do trào lưu giữ gìn vệ sinh thái quá ở các nước công nghiệp phát triển gây ra - nơi mà không gian sống bị 'nhân tạo hóa', không khí được lọc sạch, thực phẩm được tiệt trùng.

Đặc biệt, các nhà khoa học thuộc Đại học Iowa (Mỹ) đã chứng minh được rằng cuộc sống quá sạch là nguyên nhân chính làm bùng phát các căn bệnh về đường ruột ở người. Qua theo dõi thấy ở các nước đang phát triển, điều kiện sống và vệ sinh chưa cao nên phần lớn người dân đều nhiễm giun nhưng tỷ lệ người mắc bệnh viêm ruột (IBD) rất thấp trong khi đó ở các nước phát triển, tỷ lệ người nhiễm giun đường ruột thấp nhưng bệnh IBD lại phát triển một cách đáng kể. 'Trong 50 năm qua số người mắc những bệnh như áp-xe ruột già, viêm cơ vòng ruột già cũng như các bệnh về dị ứng gia tăng đột biến tại các nước công nghiệp phát triển. Mãi đến đầu thập kỷ 90 chúng tôi mới hiểu ra rằng đó chính là hậu quả của chính sách tẩy giun triệt để từ lâu đã được thực hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới' - GS. Joel V.Weinstock, chuyên gia nghiên cứu về dạ dày và ruột Trường đại học bang Iowa khẳng định. Ông nói: 'hệ miễn dịch của chúng ta đã tiến hóa hàng triệu năm để đối phó với sự hiện diện của những ký sinh trùng. Về bản chất, giun sán là một phần của chúng ta. Mối phụ thuộc này bền chắc đến mức nếu chúng ta 'trục xuất' chúng ra khỏi cơ thể, hệ miễn dịch sẽ bị mất cân bằng ngay lập tức. Một khi cơ thể thiếu chúng, sẽ dẫn đến sự hoạt động tích cực thái quá các cơ chế tự vệ và hàng loạt các bệnh về dị ứng và miễn dịch sẽ phát sinh'.

Đưa giun sán 'tái nhập cuộc'

Viêm loét ruột kết là một bệnh đường ruột phổ biến do phản ứng của hệ miễn dịch gây ra: tế bào bạch cầu tấn công ruột kết như thể tấn công một vật thể lạ, khiến cho ruột chảy máu. Hiện nay chưa có biện pháp chữa trị triệt để, ngoại trừ liệu pháp sử dụng steroid tạm thời nhằm làm giảm viêm loét, song để lại rất nhiều phản ứng phụ nguy hiểm. Marghi Anna là một trong những nạn nhân của căn bệnh này - cô phải chịu những cơn đau ghê gớm và liên tục bị tiêu chảy nặng. Cuộc đời của Anna có lẽ đã đi theo một hướng khác nếu cô không gặp TS. Weinstock và tham gia chương trình thử nghiệm: cấy giun đũa vào ruột để chữa bệnh. Cứ 3 tuần một lần, Anna lại đến bệnh viện của TS. Weinstock cùng 99 tình nguyện viên bị viêm loét ruột kết khác để uống một cốc nước chứa đầy trứng giun. Lũ giun sau đó sinh sôi nảy nở trong ruột Anna. Kết quả là các triệu chứng đau bụng, xuất huyết, tiêu chảy của cô vì thế mà giảm đi trông thấy!

TS. Alam Brown ở Đại học công nghệ Massachusetts đã từng là một trong những người tự chữa khỏi bệnh viêm mũi dị ứng cho mình nhờ giun đũa. Hiện phòng thí nghiệm của ông đã bắt tay vào điều chế những loại thuốc dựa vào nguyên mẫu thành phần hóa học lấy được từ một số loài ký sinh trùng. Thí dụ như một loài sán ký sinh bên trong thành mạch máu - biệt dược có thể sử dụng để làm hạ nồng độ cholesterol trong máu và mỡ máu.

'Liều thuốc' trứng giun

Việc đưa giun tóc, giun đũa 'tái nhập' cơ thể người không có cách nào dễ hơn là uống trứng giun. Các nhà khoa học đã kiểm chứng liệu pháp uống trứng giun chữa viêm ruột kết. Tất cả các triệu chứng của bệnh dần biến mất trong 50 - 70 % đối tượng tham gia chương trình. Giun khi phát triển trong đường ruột đã làm thay đổi hệ đáp ứng miễn dịch trong cơ thể người bệnh, khiến nó cân bằng trở lại từ đó loại trừ dần căn bệnh. 'Trứng giun hòa vào ly nước uống không hề có mùi vị gì đặc biệt và chúng bé tới mực không thể nhìn thấy bằng mắt thường'.

Người ta cũng đã nghĩ ra cách chế một loại đồ uống có chứa trứng giun để tung ra thị trường như một thực phẩm bổ sung. Trong điều kiện sống quá 'sát trùng' như ở các nước phát triển thì đây là một thức uống không thể thiếu để cân bằng hệ miễn dịch cho cơ thể. Cơ quan Lượng giá sản phẩm điều trị bệnh châu Âu (The European Agency for the Evaluation of Medicinal Products) hiện đã cho phép bán loại đồ uống này cho người tiêu dùng theo phác đồ điều trị 1 tháng uống 2 lần. Tất nhiên, cách điều trị này gây một số tranh cãi, nhưng điều thú vị là nhiều bệnh nhân ưa chuộng 'liệu pháp' này, đòi hỏi được áp dụng. Để khoa học hơn, nhiều nhà khoa học đang nghiên cứu vaccin cho bệnh viêm ruột được làm từ giun đũa.

Dựa trên những nghiên cứu trong nhiều năm, BS. Weinstock nhận ra rằng những con giun đũa sống trong ruột người chính là tác nhân bảo vệ đường ruột. Giun đũa có thể kìm hãm và phong tỏa hoạt động của hệ miễn dịch con người, nhờ thế chúng có thể sống trong ruột mà không bị hệ miễn dịch tấn công. Hệ miễn dịch bị kìm hãm và phong tỏa trong một số trường hợp nhất định sẽ ngăn không cho phát sinh các căn bệnh quá mẫn cảm với tác nhân ngoại lai như hen suyễn và một số bệnh dị ứng.

Bảo Trân (Theo New Scientist)

(suckhoe&doisong)

Bài viết: Liệu pháp… giun (https://www.meo.vn/lieu-phap-giun.html) được biên tập bởi công sức của BTV Mẹo vặt hay (https://www.meo.vn). Vui lòng liên kết tới web của chúng tôi khi tái sử dụng thông tin. Chân thành cảm ơn.