Các biến chứng tim mạch do tiểu đường

Bệnh tiểu đường làm cho quá trình xơ vữa của các động mạch lớn và vừa xuất hiện sớm hơn và tiến triển nhanh hơn ở những người không mắc bệnh này. Người bệnh có thể bị viêm tắc động mạch chi dưới, tai biến mạch máu não...

Bệnh tiểu đường là một yếu tố nguy cơ làm tăng sự xuất hiện và mức độ trầm trọng của các biến cố tim mạch (ở cả nam lẫn nữ): Tăng 1,8 lần nguy cơ bệnh mạch vành; 2,4 lần nguy cơ tai biến mạch não; 4,5 lần nguy cơ viêm tắc động mạch chi dưới. Theo thống kê, các biến chứng tim mạch này là nguyên nhân tử vong của 3/4 số bệnh nhân tiểu đường ngoài tuổi bốn mươi.

Nguy cơ gặp biến cố tim mạch của người bị tiểu đường càng tăng cao nếu kết hợp với những yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá, béo phì, lối sống ít vận động.

Để phòng ngừa các biến chứng tim mạch, bệnh nhân tiểu đường cần phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ tim mạch (gồm tiểu đường và các yếu tố kể trên) để kiểm soát chúng thật tốt.

Biến chứng tim mạch ở bệnh nhân tiểu đường có các biểu hiện thường gặp sau:

Viêm tắc động mạch chi dưới:

Gặp ở 50% số người bị tiểu đường sau 20 năm tiến triển bệnh. Triệu chứng là đau cách hồi, giảm hoặc mất mạch mu chân, bàn chân lạnh, đau chân ban đêm... Viêm tắc động mạch chi dưới làm tăng 7 lần nguy cơ hoại tử chi so với người không mắc tiểu đường. Căn bệnh này là nguyên nhân của 50% số ca cắt đoạn chi không do chấn thương.

Tiên lượng nặng thêm nếu bệnh nhân hút thuốc lá. Viêm tắc động mạch chi dưới thường phối hợp với tổn thương thần kinh, tạo nên nguy cơ cao cho bàn chân người tiểu đường.

Bệnh tim:

Thường gặp và có tiên lượng nặng là bệnh mạch vành.

Người bệnh cảm thấy các cơn đau thắt ngực không điển hình hoặc không có triệu chứng đau ngực, nhồi máu cơ tim im lặng, bệnh tim thiếu máu cục bộ, đột tử. Có thể phát hiện bệnh bằng điện tâm đồ, nghiệm pháp gắng sức nếu nghi ngờ trên lâm sàng hoặc điện tim. Tiên lượng bệnh được cải thiện bằng cách kiểm soát tốt và sớm đường huyết.

Tăng huyết áp:

Có ở 50% bệnh nhân tiểu đường type 2 sau tuổi 45, cũng có thể xuất hiện trước khi mắc bệnh. Ở tiểu đường type 1, tăng huyết áp thường là hậu quả của biến chứng thận. Nó làm nặng thêm biến chứng vi mạch và là nguy cơ lớn dẫn đến các biến cố tim mạch.

Tăng huyết áp cần được phát hiện sớm, điều trị thường xuyên, ổn định ở mức dưới 140/90 mmHg và thấp hơn nữa nếu có thêm yếu tố nguy cơ khác. Huyết áp cần được kiểm tra thường xuyên và mỗi khi đi khám bệnh.

Để điều trị tăng huyết áp, có thể phải dùng một hay nhiều loại thuốc khác nhau theo chỉ định của bác sĩ. Cần phối hợp thực hiện chế độ ăn và tập luyện.

Tai biến mạch máu não:

Biến cố do thiếu máu não hay gặp hơn là do xuất huyết não. Do vậy, cần phát hiện sớm các tai biến mạch não thoáng qua. Để phòng bệnh, cần điều trị tốt tiểu đường và các yếu tố nguy cơ khác, đặc biệt là tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu.

Các rối loạn mỡ máu:

Như tăng triglicerid máu; giảm HDL-cholesterol; tăng LDL-cholesterol. Các rối loạn này có thể được cải thiện phần nào nhờ kiểm soát tốt đường máu. Nếu chưa đạt mức tối ưu, cần được điều trị sớm bằng chế độ ăn và thuốc. Cần làm xét nghiệm kiểm tra các bất thường về mỡ máu tối thiểu một lần mỗi năm. Trong trường hợp điều trị, cần kiểm tra 3 tháng một lần.

Ngoài ra, cần giảm trọng lượng cơ thể thừa, tăng cường vận động thể lực, bỏ thuốc lá, giảm uống rượu... để giảm thiểu các yếu tố nguy cơ tim mạch, từ đó giảm nguy cơ mắc và tử vong do biến chứng tim mạch.

BS Phạm Thu Hà, Sức Khỏe & Đời Sống

Bài viết: Các biến chứng tim mạch do tiểu đường (https://www.meo.vn/cac-bien-chung-tim-mach-do-tieu-duong.html) được biên tập bởi công sức của BTV Mẹo vặt hay (https://www.meo.vn). Vui lòng liên kết tới web của chúng tôi khi tái sử dụng thông tin. Chân thành cảm ơn.